Bị cáo nào không bị ở tù khi phạm tội? Pháp nhân thương mại chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự khi có đủ những điều kiện gì?

Nội dung chính

• Những bị cáo nào không bị ở tù khi phạm tội?
• Pháp nhân thương mại chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự khi có đủ những điều kiện gì?
• Những biện pháp tư pháp nào Tòa án có thể quyết định áp dụng đối với pháp nhân thương mại phạm tội?

Những bị cáo nào không bị ở tù khi phạm tội?

Theo khoản 1 Điều 61 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định thì bị cáo là người hoặc pháp nhân đã bị Tòa án quyết định đưa ra xét xử. Quyền và nghĩa vụ của bị cáo là pháp nhân được thực hiện thông qua người đại diện theo pháp luật của pháp nhân theo quy định của Bộ luật này.

Căn cứ theo Điều 33 Bộ luật Hình sự 2015 quy định các hình phạt đối với pháp nhân thương mại phạm tội như sau:

Các hình phạt đối với pháp nhân thương mại phạm tội

1. Hình phạt chính bao gồm:

a) Phạt tiền;

b) Đình chỉ hoạt động có thời hạn;

c) Đình chỉ hoạt động vĩnh viễn.

2. Hình phạt bổ sung bao gồm:

a) Cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định;

b) Cấm huy động vốn;

c) Phạt tiền, khi không áp dụng là hình phạt chính.

3. Đối với mỗi tội phạm, pháp nhân thương mại phạm tội chỉ bị áp dụng một hình phạt chính và có thể bị áp dụng một hoặc một số hình phạt bổ sung.

Tại Điều 75 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về pháp nhân thương mại như sau:

Pháp nhân thương mại

1. Pháp nhân thương mại là pháp nhân có mục tiêu chính là tìm kiếm lợi nhuận và lợi nhuận được chia cho các thành viên.

2. Pháp nhân thương mại bao gồm doanh nghiệp và các tổ chức kinh tế khác.

3. Việc thành lập, hoạt động và chấm dứt pháp nhân thương mại được thực hiện theo quy định của Bộ luật này, Luật doanh nghiệp và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Theo đó, pháp nhân thương mại là pháp nhân có mục tiêu chính là tìm kiếm lợi nhuận và lợi nhuận được chia cho các thành viên. Pháp nhân thương mại gồm doanh nghiệp và các tổ chức kinh tế khác.

Hình phạt chính đối với pháp nhân thương mại phạm tội gồm có:

- Phạt tiền;

- Đình chỉ hoạt động có thời hạn;

- Đình chỉ hoạt động vĩnh viễn.

Hình phạt bổ sung đối với pháp nhân thương mại phạm tội gồm:

- Cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định;

- Cấm huy động vốn;

- Phạt tiền, khi không áp dụng là hình phạt chính.

Như vậy, trường hợp pháp nhân thương mại phạm tội thì không bị ở tù mà áp dụng các hình phạt chính và hình phạt bổ sung được quy định cụ thể trên.

Bị cáo nào không bị ở tù khi phạm tội? (Hình từ Internet)

Pháp nhân thương mại chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự khi có đủ những điều kiện gì?

Điều kiện chịu trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại theo Điều 75 Bộ luật Hình sự 2015 quy định như sau:

Điều kiện chịu trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại

1. Pháp nhân thương mại chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự khi có đủ các điều kiện sau đây:

a) Hành vi phạm tội được thực hiện nhân danh pháp nhân thương mại;

b) Hành vi phạm tội được thực hiện vì lợi ích của pháp nhân thương mại;

c) Hành vi phạm tội được thực hiện có sự chỉ đạo, điều hành hoặc chấp thuận của pháp nhân thương mại;

d) Chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 27 của Bộ luật này.

2. Việc pháp nhân thương mại chịu trách nhiệm hình sự không loại trừ trách nhiệm hình sự của cá nhân.

Như vậy, pháp nhân thương mại chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự khi có đủ các điều kiện sau đây:

- Hành vi phạm tội được thực hiện nhân danh pháp nhân thương mại;

- Hành vi phạm tội được thực hiện vì lợi ích của pháp nhân thương mại;

- Hành vi phạm tội được thực hiện có sự chỉ đạo, điều hành hoặc chấp thuận của pháp nhân thương mại;

- Chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 27 Bộ luật Hình sự 2015.

Lưu ý, việc pháp nhân thương mại chịu trách nhiệm hình sự không loại trừ trách nhiệm hình sự của cá nhân.

Những biện pháp tư pháp nào Tòa án có thể quyết định áp dụng đối với pháp nhân thương mại phạm tội?

Căn cứ theo khoản 1 Điều 82 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về các biện pháp tư pháp áp dụng đối với pháp nhân thương mại phạm tội như sau:

Các biện pháp tư pháp áp dụng đối với pháp nhân thương mại phạm tội

1. Tòa án có thể quyết định áp dụng các biện tư pháp sau đây đối với pháp nhân thương mại phạm tội:

a) Các biện pháp tư pháp quy định tại Điều 47 và Điều 48 của Bộ luật này;

b) Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu;

c) Buộc thực hiện một số biện pháp nhằm khắc phục, ngăn chặn hậu quả tiếp tục xảy ra.

2. Tòa án có thể quyết định áp dụng biện pháp tư pháp buộc pháp nhân thương mại phạm tội phải khôi phục lại tình trạng ban đầu đã bị thay đổi do hành vi phạm phạm tội của mình gây ra.

...

Theo quy định trên, Tòa án có thể quyết định áp dụng các biện pháp tư pháp sau đây đối với pháp nhân thương mại phạm tội:

- Các biện pháp tư pháp quy định tại Điều 47 Bộ luật Hình sự 2015 về tịch thu vật, tiền trực tiếp liên quan đến tội phạm và Điều 48 Bộ luật Hình sự 2015 trả lại tài sản, sửa chữa hoặc bồi thường thiệt hại; buộc công khai xin lỗi.

- Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu;

- Buộc thực hiện một số biện pháp nhằm khắc phục, ngăn chặn hậu quả tiếp tục xảy ra.

Đồng thời, Tòa án có thể quyết định áp dụng biện pháp tư pháp buộc pháp nhân thương mại phạm tội phải khôi phục lại tình trạng ban đầu đã bị thay đổi do hành vi phạm phạm tội của mình gây ra.