Bộ luật có phải văn bản quy phạm pháp luật có hiệu lực pháp lý cao nhất không? Hiện nay Việt Nam có bao nhiêu Bộ luật đang có hiệu lực?

Nội dung chính

• Bộ luật có phải văn bản quy phạm pháp luật có hiệu lực pháp lý cao nhất không?
• Hiện nay Việt Nam có bao nhiêu Bộ luật đang có hiệu lực?
• Bộ luật do cơ quan nào ban hành?
• Ban hành văn bản quy phạm pháp luật là Bộ luật thì nghiêm cấm những hành vi nào?

Bộ luật có phải văn bản quy phạm pháp luật có hiệu lực pháp lý cao nhất không?

Bộ luật có phải văn bản quy phạm pháp luật có hiệu lực pháp lý cao nhất không, thì theo quy định tại Điều 119 Hiến pháp 2013 thì:

Hiến pháp là luật cơ bản của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, có hiệu lực pháp lý cao nhất.

Mọi văn bản pháp luật khác phải phù hợp với Hiến pháp.

Mọi hành vi vi phạm Hiến pháp đều bị xử lý.

2. Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, các cơ quan khác của Nhà nước và toàn thể Nhân dân có trách nhiệm bảo vệ Hiến pháp.

Cơ chế bảo vệ Hiến pháp do luật định.

Như vậy, Bộ luật không phải là văn bản quy phạm pháp luật có hiệu lực pháp lý cao nhất. Hiến pháp mới là luật cơ bản của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, có hiệu lực pháp lý cao nhất.

Bộ luật đang có hiệu lực (Hình từ Internet)

Hiện nay Việt Nam có bao nhiêu Bộ luật đang có hiệu lực?

Bộ luật là một hình thức văn bản quy phạm pháp luật có mức độ hệ thống hóa cao, bao gồm tổng thể các quy phạm pháp luật điều chỉnh các quan hệ xã hội trên một hoặc nhiều lĩnh vực khác nhau.

Hiện nay Việt Nam đang có 06 Bộ luật đang có hiệu lực gồm:

- Bộ luật Dân sự 2015 (Có hiệu lực từ ngày 01/01/2017);

- Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 (Có hiệu lực từ ngày 01/07/2016);

- Bộ luật Hình sự 2015 (Có hiệu lực từ ngày 01/01/2018);

- Bộ luật tố tụng hình sự 2015 (Có hiệu lực từ ngày 01/01/2018);

- Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015 (Có hiệu lực từ ngày 01/07/2017);

- Bộ luật Lao động 2019 (Có hiệu lực từ ngày 01/01/2021).

Bộ luật do cơ quan nào ban hành?

Bộ luật do cơ quan nào ban hành, thì theo Điều 4 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015, được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 1 Điều 1 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật sửa đổi 2020 như sau:

Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật

1. Hiến pháp.

2. Bộ luật, luật (sau đây gọi chung là luật), nghị quyết của Quốc hội.

3. Pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội; nghị quyết liên tịch giữa Ủy ban thường vụ Quốc hội với Đoàn Chủ tịch Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; nghị quyết liên tịch giữa Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Đoàn Chủ tịch Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

4. Lệnh, quyết định của Chủ tịch nước.

5. Nghị định của Chính phủ; nghị quyết liên tịch giữa Chính phủ với Đoàn Chủ tịch Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

6. Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

7. Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

8. Thông tư của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao; thông tư của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; thông tư của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ; quyết định của Tổng Kiểm toán nhà nước.

8a. Thông tư liên tịch giữa Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tổng Kiểm toán nhà nước, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ. Không ban hành thông tư liên tịch giữa Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ.

9. Nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (sau đây gọi chung là cấp tỉnh).

10. Quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.

11. Văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt.

12. Nghị quyết của Hội đồng nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương (sau đây gọi chung là cấp huyện).

13. Quyết định của Ủy ban nhân dân cấp huyện.

14. Nghị quyết của Hội đồng nhân dân xã, phường, thị trấn (sau đây gọi chung là cấp xã).

15. Quyết định của Ủy ban nhân dân cấp xã.

Như vậy, Bộ luật do Quốc hội ban hành.

Ngoài ra Quốc hội còn ban hành: Hiến pháp, Luật, Nghị quyết.

Ban hành văn bản quy phạm pháp luật là Bộ luật thì nghiêm cấm những hành vi nào?

Ban hành văn bản quy phạm pháp luật là Bộ luật thì nghiêm cấm những hành vi được quy định tại Điều 14 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015, được sửa đổi bởi Khoản 4 Điều 1 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật sửa đổi 2020 như sau:

Những hành vi bị nghiêm cấm

1. Ban hành văn bản quy phạm pháp luật trái với Hiến pháp, trái với văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên.

2. Ban hành văn bản không thuộc hệ thống văn bản quy phạm pháp luật quy định tại Điều 4 của Luật này nhưng có chứa quy phạm pháp luật.

3. Ban hành văn bản quy phạm pháp luật không đúng thẩm quyền, hình thức, trình tự, thủ tục quy định tại Luật này.

4. Quy định thủ tục hành chính trong thông tư, thông tư liên tịch, quyết định của Tổng Kiểm toán nhà nước, nghị quyết của Hội đồng nhân dân, quyết định của Ủy ban nhân dân, văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt, trừ trường hợp được luật, nghị quyết của Quốc hội giao hoặc trường hợp cần thiết phải quy định thủ tục hành chính trong nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quy định tại khoản 4 Điều 27 của Luật này.

Như vậy, ban hành văn bản quy phạm pháp luật là Bộ luật thì nghiêm cấm:

- Bộ luật trái với Hiến pháp;

- Ban hành Bộ luật không đúng thẩm quyền, hình thức, trình tự, thủ tục quy định tại Luật này.