Cha mẹ có lối sống đồi trụy bị hạn chế quyền làm cha mẹ thì con có phải là trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt không?

Nội dung chính

• Trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được định nghĩa như thế nào?
• Cha mẹ có lối sống đồi trụy bị hạn chế quyền làm cha mẹ thì con có phải là trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt không?
• Vì sao cần hạn chế quyền làm cha mẹ đối với cha mẹ có lối sống đồi trụy?

Trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được định nghĩa như thế nào?

Theo quy định tại khoản 10 Điều 4 Luật Trẻ em 2016 thì trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt là trẻ em không đủ điều kiện thực hiện được quyền sống, quyền được bảo vệ, quyền được chăm sóc, nuôi dưỡng, quyền học tập, cần có sự hỗ trợ, can thiệp đặc biệt của Nhà nước, gia đình và xã hội để được an toàn, hòa nhập gia đình, cộng đồng.

Bên cạnh đó, tại Điều 10 Luật Trẻ em 2016 thì trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt bao gồm các nhóm sau đây:

- Trẻ em mồ côi cả cha và mẹ;

- Trẻ em bị bỏ rơi;

- Trẻ em không nơi nương tựa;

- Trẻ em khuyết tật;

- Trẻ em nhiễm HIV/AIDS;

- Trẻ em vi phạm pháp luật;

- Trẻ em nghiện ma túy;

- Trẻ em phải bỏ học kiếm sống chưa hoàn thành phổ cập giáo dục trung học cơ sở;

- Trẻ em bị tổn hại nghiêm trọng về thể chất và tinh thần do bị bạo lực;

- Trẻ em bị bóc lột;

- Trẻ em bị xâm hại tình dục;

- Trẻ em bị mua bán;

- Trẻ em mắc bệnh hiểm nghèo hoặc bệnh phải điều trị dài ngày thuộc hộ nghèo hoặc hộ cận nghèo;

- Trẻ em di cư, trẻ em lánh nạn, tị nạn chưa xác định được cha mẹ hoặc không có người chăm sóc.

Trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được định nghĩa như thế nào? (Hình từ Internet)

Cha mẹ có lối sống đồi trụy bị hạn chế quyền làm cha mẹ thì con có phải là trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt không?

Theo quy định tại Điều 85 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 về hạn chế quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên như sau:

Hạn chế quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên

1. Cha, mẹ bị hạn chế quyền đối với con chưa thành niên trong các trường hợp sau đây:

a) Bị kết án về một trong các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con với lỗi cố ý hoặc có hành vi vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con;

b) Phá tán tài sản của con;

c) Có lối sống đồi trụy;

d) Xúi giục, ép buộc con làm những việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội.

2. Căn cứ vào từng trường hợp cụ thể, Tòa án có thể tự mình hoặc theo yêu cầu của cá nhân, cơ quan, tổ chức quy định tại Điều 86 của Luật này ra quyết định không cho cha, mẹ trông nom, chăm sóc, giáo dục con, quản lý tài sản riêng của con hoặc đại diện theo pháp luật cho con trong thời hạn từ 01 năm đến 05 năm. Tòa án có thể xem xét việc rút ngắn thời hạn này.

Căn cứ theo quy định tại Điều 5 Nghị định 56/2017/NĐ-CP về trẻ em không nơi nương tựa thuộc nhóm trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt như sau:

Trẻ em không nơi nương tựa

...

6. Trẻ em có cha hoặc mẹ mất tích theo quy định của pháp luật và người còn lại đang chấp hành án phạt tù tại trại giam hoặc đang chấp hành quyết định đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc.

7. Trẻ em có cả cha và mẹ không còn khả năng chăm sóc trẻ em.

8. Trẻ em có cả cha và mẹ đang hưởng chế độ chăm sóc, nuôi dưỡng tại cơ sở trợ giúp xã hội.

9. Trẻ em có cả cha và mẹ đang chấp hành án phạt tù tại trại giam hoặc đang chấp hành quyết định đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc.

10. Trẻ em có cha hoặc mẹ đang hưởng chế độ chăm sóc, nuôi dưỡng tại cơ sở trợ giúp xã hội và người còn lại đang chấp hành án phạt tù tại trại giam hoặc đang chấp hành quyết định đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc.

11. Trẻ em sống trong gia đình có cả cha và mẹ trong độ tuổi trẻ em.

12. Trẻ em có cả cha và mẹ bị hạn chế quyền làm cha mẹ hoặc tạm thời cách ly khỏi cha hoặc mẹ theo quy định của pháp luật.

Theo đó, cha mẹ có lối sống đồi trụy sẽ bị hạn chế quyền làm cha mẹ đối với con chưa thành niên.

Con có cả cha và mẹ bị hạn chế quyền làm cha mẹ trở thành trẻ em không có nơi nương tựa và thuộc nhóm trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt.

Vì sao cần hạn chế quyền làm cha mẹ đối với cha mẹ có lối sống đồi trụy?

Căn cứ theo quy định tại khoản 4 Điều 3 Nghị định 178/2004/NĐ-CP có định nghĩa như sau:

Nội dung chi tiết một số từ ngữ

...

4. "Đồi trụy" quy định tại Điều 16 và khoản 1 Điều 26 của Pháp lệnh là sự thể hiện bằng hành động, bằng hình ảnh, bằng âm thanh lối sống ăn chơi, tiêu khiển thấp hèn, xấu xa, hư hỏng đến mức tồi tệ về đạo đức, trái với thuần phong, mỹ tục của dân tộc.

...

Theo đó, cha mẹ có lối sống đồi trụy là lối sống ăn chơi trụy lạc và suy đồi, tiêu khiển thấp hèn xấu xa, hư hỏng, trái với thuần phong, mỹ tục của dân tộc.

Cha mẹ có lối sống đồi trụy sẽ gây ảnh hưởng đến con cái, con cái sẽ học tập theo cha mẹ, sống trong môi trường không lành mạnh và có những suy nghĩ, hành vi lệch lạc.

Cho nên, việc hạn chế quyền của cha mẹ đối với trường hợp này là vô cùng cần thiết.