05 triệu chứng nhiễm vi rút Adeno ở trẻ là gì? Bệnh do vi rút Adeno diễn biến nặng hơn trong những trường hợp nào?

Nội dung chính

• Vi rút Adeno ở trẻ em là gì? Vi rút có thể ở trong cơ thể người đến vài năm?
• 05 triệu chứng nhiễm vi rút Adeno là gì?
• Bệnh do vi rút Adeno diễn biến nặng hơn trong những trường hợp nào?

Vi rút Adeno ở trẻ em là gì? Vi rút có thể ở trong cơ thể người đến vài năm?

Căn cứ theo nội dung Quyết định 3451/QĐ-BYT năm 2022 của Bộ Y tế về việc ban hành Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị, phòng và kiểm soát lây nhiễm bệnh do vi rút Adeno ở trẻ em (sau đây gọi tắt là "Hướng dẫn").

Tại Mục I Hướng dẫn ban hành kèm theo Quyết định 3451/QĐ-BYT năm 2022, vi rút Adeno được hiểu như sau:

Vi rút Adeno (human adenovirus - HadV) là vi rút gây bệnh ở người, gây ra các bệnh lý khác nhau, có thể gây nhiễm trùng tiềm ẩn hay dai dẳng;

Vi rút Adeno thường gây dịch ở nơi có điều kiện sống kém, đông đúc, có thể do nhiễm trùng bệnh viện qua bàn tay người chăm sóc, dụng cụ thăm khám - chăm sóc, đặc biệt ở khoa hồi sức, sơ sinh, đơn vị ghép tạng.

Vi rút Adeno ở người mang có thể tồn tại trong vài tuần đến vài tháng, cư trú trong mô bạch huyết, nhu mô thận hay các mô khác thậm chí vài năm. Bệnh thường xảy ra vào mùa đông, xuân và đầu hè, tuy nhiên bệnh có thể xảy ra quanh năm.

Về hình thức lây nhiễm, Vi rút Adeno lây truyền theo các hình thức:

- Trực tiếp từ người sang người qua đường hô hấp trong phạm vi gần;

- Hoặc gián tiếp qua tiếp xúc với dịch cơ thể có chứa vi rút;

Bệnh bắt đầu lây truyền vào cuối thời kỳ ủ bệnh và kéo dài đến 14 ngày sau khi phát bệnh hoặc có thể lâu hơn.

Về thời gian ủ bệnh được quy định như sau:

- Khoảng từ 2 - 12 ngày;

- Trung bình là 8 ngày, nhưng cũng có thể dài hơn 12 ngày.

Như vậy, vi rút Adeno là một loại vi rút lây nhiễm ở người, có thời gian ủ bệnh trung bình là 8 ngày. Vi rút có thể ở trong cơ thể người vài tuần đến vài tháng, thậm chí vài năm.

05 triệu chứng nhiễm vi rút Adeno ở trẻ là gì? Bệnh do vi rút Adeno diễn biến nặng hơn trong những trường hợp nào? (Hình từ Internet)

05 triệu chứng nhiễm vi rút Adeno là gì?

Căn cứ vào tiểu mục 2.1 Mục II Hướng dẫn ban hành kèm theo Quyết định 3451/QĐ-BYT năm 2022, triệu chứng lâm sàng của nhiễm vi rút Adeno rất đa dạng, sau thời gian ủ bệnh, người bệnh có thể xuất hiện một hay nhiều triệu chứng như: sốt, đau đầu, ho khan, đau họng, nghẹt mũi/sổ mũi, buồn nôn, đau bụng.

Cụ thể về các triệu chứng nhiễm vi rút Adeno thường gặp như sau:

- Thể sốt viêm họng - kết mạc:

Triệu chứng: sốt cấp tính và gây dịch: sốt cao, đau mắt đỏ kèm sưng và đau họng;

- Thể viêm kết mạc 2 bên:

+ Triệu chứng: giai đoạn 3 - 5 ngày đầu có sốt nhẹ, sưng hạch cổ 2 bên, đau mắt, sợ ánh sáng, nhìn mờ, phù mi mắt và tổ chức xung quanh hốc mắt, triệu chứng toàn thân ở mức trung bình hoặc nhẹ;

+ Sau 7 ngày, một số trường hợp trên giác mạc có những đám thâm nhiễm tròn, nhỏ có thể tạo thành những đám loét gây đau và thủng giác mạc;

+ Viêm kết mạc thường khỏi trong vòng 3 hoặc 4 tuần, tổn thương giác mạc có thể tồn tại lâu hơn, để lại những vết mờ trên giác mạc làm ảnh hưởng đến thị giác trong vài tuần hoặc đôi khi để lại sẹo vĩnh viễn;

- Thể viêm đường hô hấp cấp:

Triệu chứng: sốt cao đáp ứng kém với thuốc hạ sốt, ho, đau họng, sổ mũi, ngạt mũi và sưng hạch bạch huyết vùng cổ 2 bên.

+ Khoảng 10% bệnh tiến triển đến viêm phổi

Biểu hiện của viêm phổi khi trẻ vẫn sốt cao kèm ho tăng, có đờm, thở nhanh (< 2 tháng: ≥ 60 lần/phút; 2 - 11 tháng: ≥ 50 lần/phút; 1 - 5 tuổi: ≥ 40 lần/phút), co rút lồng ngực hoặc thở rên (trẻ < 2 tháng), tiến triển nặng khi có suy hô hấp.

+ Khi diễn biến nặng, xuất hiện các biểu hiện nặng như hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển, nhiễm khuẩn huyết, sốc nhiễm trùng và suy đa tạng.

- Thể viêm dạ dày - ruột

Triệu chứng: sốt, nôn, đau bụng và tiêu chảy, có thể viêm đại tràng xuất huyết nhưng ít gặp;

- Các thể bệnh ít gặp

Triệu chứng: tiểu khó, tiểu rắt, tiểu máu trong viêm bàng quang xuất huyết, rối loạn chức năng thận.

Ngoài ra biểu hiện rất hiếm gặp như viêm mô ống thận hoại tử, suy thận, viêm não - màng não, viêm cơ tim, viêm gan cấp, viêm túi mật và viêm tụy cấp...

Như vậy, sau thời gian ủ bệnh, người bệnh sẽ có thể có các triệu chứng lâm sàng như trên.

Bệnh do vi rút Adeno diễn biến nặng hơn trong những trường hợp nào?

Dựa vào tiểu mục 2.3 Mục II Hướng dẫn ban hành kèm theo Quyết định 3451/QĐ-BYT năm 2022, Bệnh do vi rút Adeno diễn biến nặng hơn khi có các yếu tố nguy cơ bệnh diễn biến nặng như sau:

- Trẻ đẻ non, suy dinh dưỡng;

- Loạn sản phế quản phổi và các bệnh lý phổi mạn tính khác;

- Các bệnh lý suy giảm miễn dịch bẩm sinh hay mắc phải;

- Các bệnh lý về nhiễm sắc thể, gen và rối loạn chuyển hoá;

- Ung thư (đặc biệt là các khối u ác tính về huyết học, ung thư phổi...);

- Ghép tạng hoặc cấy ghép tế bào gốc tạo máu;

- Bệnh tim mạch (tim bẩm sinh, suy tim, tăng áp phổi, bệnh cơ tim);

- Bệnh lý thần kinh, thần kinh cơ: Bại não, thoái hóa cơ tủy;

- Bệnh hồng cầu hình liềm, bệnh thalassemia, sau cắt lách, teo lách;

- Đang điều trị bằng thuốc corticoid hoặc các thuốc ức chế miễn dịch khác;

- Bệnh thận mạn tính, xơ gan.

Như vậy, một số trường hợp nhiễm vi rút Adeno diễn biến nặng khi có các yếu tố nêu trên.