Cưỡng dâm là gì? Người lệ thuộc trong cấu thành của tội cưỡng dâm được hiểu là những đối tượng nào?

Nội dung chính

• Cưỡng dâm là gì?
• Người lệ thuộc trong cấu thành tội cưỡng dâm được hiểu là những ai?
• Người có hành vi cưỡng dâm có thể đi tù bao lâu?

Cưỡng dâm là gì?

Căn cứ khoản 1 Điều 143 Bộ luật Hình sự 2015 có quy định như sau:

Tội cưỡng dâm

1. Người nào dùng mọi thủ đoạn khiến người lệ thuộc mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

Theo đó, cưỡng dâm có thể hiểu là hành vi dùng mọi thủ đoạn khiến người lệ thuộc mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác.

Cưỡng dâm là gì? Người lệ thuộc trong cấu thành của tội cưỡng dâm là những đối tượng nào?

Người lệ thuộc trong cấu thành tội cưỡng dâm được hiểu là những ai?

Đồng thời, căn cứ khoản 10 Điều 3 Nghị quyết 06/2019/NQ-HĐTP có quy định như sau:

Về một số tình tiết định tội

...

10. Người lệ thuộc quy định tại khoản 1 Điều 143 và đang ở trong tình trạng lệ thuộc mình quy định tại khoản 1 Điều 144 của Bộ luật Hình sự là trường hợp người bị hại bị lệ thuộc vào người phạm tội về vật chất (ví dụ: người bị hại được người phạm tội nuôi dưỡng, chu cấp chi phí sinh hoạt hàng ngày...) hoặc lệ thuộc về tinh thần, công việc, giáo dục, tín ngưỡng (ví dụ: người bị hại là người lao động làm thuê cho người phạm tội; người bị hại là học sinh trong lớp do người phạm tội là giáo viên chủ nhiệm hoặc giáo viên bộ môn...).

Theo đó, người lệ thuộc trong cấu thành tội cưỡng dâm là trường hợp người bị hại bị lệ thuộc vào người phạm tội về vật chất (ví dụ: người bị hại được người phạm tội nuôi dưỡng, chu cấp chi phí sinh hoạt hàng ngày...) hoặc lệ thuộc về tinh thần, công việc, giáo dục, tín ngưỡng (ví dụ: người bị hại là người lao động làm thuê cho người phạm tội; người bị hại là học sinh trong lớp do người phạm tội là giáo viên chủ nhiệm hoặc giáo viên bộ môn...).

Người có hành vi cưỡng dâm có thể đi tù bao lâu?

Căn cứ Điều 143 Bộ luật Hình sự 2015 (được sửa đổi bởi khoản 25 Điều 1 Luật Sửa đổi Bộ luật Bộ luật Hình sự 2017) thì hiện nay Tội cưỡng dâm được quy định với 3 khung hình phạt:

Khung 1: Người nào dùng mọi thủ đoạn khiến người lệ thuộc mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

Khung 2: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:

- Nhiều người cưỡng dâm một người;

- Phạm tội 02 lần trở lên;

- Đối với 02 người trở lên;

- Có tính chất loạn luân;

- Làm nạn nhân có thai;

- Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

- Tái phạm nguy hiểm.

Khung 3: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 18 năm:

- Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

- Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội;

- Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.

Lưu ý: Cưỡng dâm người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại khung 2 hoặc khung 3, thì bị xử phạt theo mức hình phạt quy định tại các khoản đó.

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Theo đó, khi có hành vi cưỡng dâm tùy vào các yếu tố cấu thành tội phạm, người thực hiện hành vi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với Tội cưỡng dâm. Và tùy thuộc vào các tình tiết định khung người này có thể chịu những mức án theo quy định nêu trên.

Lưu ý: Đối với trường hợp nạn nhân là người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi:

- Người thực hiện hành vi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với Tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi - Điều 144 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi bởi khoản 26 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017).

- Đối với trường hợp đủ cấu thành tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, người thực hiện hành vi có thể bị áp dụng 3 khung hình phạt sau:

Khung 1: Người nào dùng mọi thủ đoạn khiến người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi đang ở trong tình trạng lệ thuộc mình hoặc trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm.

Khung 2: Bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

- Có tính chất loạn luân;

- Làm nạn nhân có thai;

- Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

- Phạm tội 02 lần trở lên;

- Đối với 02 người trở lên;

- Tái phạm nguy hiểm.

Khung 3: Bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:

- Nhiều người cưỡng dâm một người;

- Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

- Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội;

- Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.