Đề xuất mở rộng chế độ ốm đau, thai sản cho người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn?

Nội dung chính

• Đề xuất mở rộng chế độ ốm đau, thai sản cho người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn?
• Việc bổ sung quyền lợi hưởng các chế độ ốm đau, thai sản đối với người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn dựa trên những cơ sở nào?
• Người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn cần đạt tiêu chuẩn nào?

Đề xuất mở rộng chế độ ốm đau, thai sản cho người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn?

Hiện nay, theo quy định tại khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 có quy định người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn là đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.

Tuy nhiên, tại Điều 24 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 có quy định:

Đối tượng áp dụng chế độ ốm đau

Đối tượng áp dụng chế độ ốm đau là người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d, đ và h khoản 1 Điều 2 của Luật này.

Điều 30 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 có quy định:

Đối tượng áp dụng chế độ thai sản

Đối tượng áp dụng chế độ thai sản là người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d, đ và h khoản 1 Điều 2 của Luật này.

Như vậy, những đối tượng được hưởng chế độ ốm đau, thai sản hiện tại giống nhau, bao gồm:

+ Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động;

+ Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;

+ Cán bộ, công chức, viên chức;

+ Công nhân quốc phòng, công nhân công an, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu;

+ Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân;

+ Người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã có hưởng tiền lương;

Có thể thấy, đối tượng được hưởng chế độ ốm, đau thai sản hiện tại theo pháp luật bảo hiểm xã hội không bao gồm người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn.

Vừa qua, Tờ trình 527/TTr-CP thì Chính phủ đã đề xuất sửa đổi Luật BHXH (sửa đổi) quy định về đối tượng được hưởng chế độ, ốm đau thai sản như sau:

....

2. Một số nội dung sửa đổi, bổ sung lớn của dự thảo luật

....

So với Luật BHXH năm 2014, dự thảo Luật BHXH (sửa đôi) có một số nội dung thay đổi chính như sau:

....

c) Bổ sung quyền lợi hưởng các chế độ ốm đau, thai sản đối với người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn (tham gia và thụ hưởng đầy đủ các chế độ BHXH bắt buộc).

....

- Đề xuất sửa đổi: Dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) quy định người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn tham gia và thụ hưởng đầy đủ các chế độ BHXH bắt buộc như các đối tượng khác.

Như vậy, Dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) sẽ quy định theo hướng người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn tham gia và thụ hưởng đầy đủ các chế độ BHXH bắt buộc như các đối tượng khác.

Chế độ ốm đau, thai sản đối với người hoạt động không chuyên trách? (Hình ảnh từ Internet)

Việc bổ sung quyền lợi hưởng các chế độ ốm đau, thai sản đối với người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn dựa trên những cơ sở nào?

Căn cứ theo thể hiện của Chính phủ tại Tờ trình 527/TTr-CP thì việc bổ sung quyền lợi hưởng các chế độ ốm đau, thai sản đối với người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn dựa trên những cơ sở sau:

- Cơ sở chính trị: Nghị quyết số 28-NQ/TW xác định: Bảo hiểm xã hội bắt buộc (với các chế độ hưu trí, tử tuất, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, ốm đau, thai sản, thất nghiệp) dựa trên đóng góp của người lao động và người sử dụng lao động. Bảo hiểm xã hội tự nguyện (với các chế độ hưu trí, tử tuất hiện nay, từng bước mở rộng sang các chế độ khác) dựa trên đóng góp của người lao động không có quan hệ lao động.

- Cơ sở thực tiễn: Luật BHXH năm 2014 quy định các chế độ BHXH bắt buộc bao gồm: ốm đau; thai sản; tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; hưu trí và chế độ tử tuất. Tuy nhiên, đối tượng người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn mới chỉ tham gia BHXH bắt buộc với hai chế độ là hưu trí và tử tuất. Theo số liệu thống kê, đến hết năm 2022, có 86 nghìn người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn đang tham gia BHXH bắt buộc nhưng chỉ có 2 chế độ là hưu trí và tử tuất. Tại các kỳ họp Quốc hội, nhiều cử tri, Đại biểu Quốc hội kiến nghị bổ sung quyền lợi chế độ ốm đau, thai sản đối với đối tượng người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn; đặc biệt trong bối cảnh đẩy mạnh việc phân cấp của các địa phương thì khối lượng công việc đảm nhiệm của đối tượng này ngày càng lớn, cần khuyến khích đảm bảo quyền lợi về BHXH với nhóm này.

Người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn cần đạt tiêu chuẩn nào?

Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 36 Nghị định 33/2023/NĐ-CP thì người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn cần đạt tiêu chuẩn sau:

+ Là công dân Việt Nam, đủ 18 tuổi trở lên; có đầy đủ năng lực hành vi dân sự và có đủ sức khỏe để thực hiện nhiệm vụ được giao;

+ Có phẩm chất chính trị, đạo đức tốt; gương mẫu chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; có năng lực tổ chức thực hiện và vận động Nhân dân ở địa phương thực hiện có hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước;

+ Không trong thời gian bị truy cứu trách nhiệm hình sự, chấp hành án phạt tù, cải tạo không giam giữ, quản chế, đang bị áp dụng biện pháp giáo dục tại cấp xã hoặc đưa vào cơ sở chữa bệnh, cơ sở giáo dục;

+ Trình độ giáo dục phổ thông: Tốt nghiệp Trung học phổ thông;

+ Trình độ chuyên môn: Tốt nghiệp Trung cấp trở lên.