Giải thể đơn vị hành chính cấp huyện 2025: Điều kiện, thẩm quyền, trình tự thủ tục như thế nào?

Nội dung chính

• Điều kiện, thẩm quyền, trình tự thủ tục giải thể đơn vị hành chính cấp huyện 2025
• Các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc diện sắp xếp năm 2025
• Các trường hợp không bắt buộc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã

Điều kiện, thẩm quyền, trình tự thủ tục giải thể đơn vị hành chính cấp huyện 2025

(1) Điều kiện giải thể đơn vị hành chính cấp huyện 2025:

Căn cứ tại khoản 3 Điều 8 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 quy định điều kiện giải thể đơn vị hành chính cấp huyện như sau:

Việc giải thể đơn vị hành chính chỉ thực hiện trong các trường hợp sau đây:

- Do yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của địa phương hoặc của quốc gia;

- Do thay đổi các yếu tố địa lý, địa hình tác động đến sự tồn tại của đơn vị hành chính đó.

(2) Thẩm quyền quyết định giải thể đơn vị hành chính cấp huyện 2025:

Căn cứ tại Điều 9 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 quy định Ủy ban Thường vụ Quốc hội có thẩm quyền quyết định giải thể đơn vị hành chính cấp huyện.

(3) Trình tự, thủ tục giải thể đơn vị hành chính cấp huyện 2025:

Căn cứ tại Điều 10 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 quy định trình tự, thủ tục giải thể đơn vị hành chính cấp huyện 2025 được thực hiện như sau:

Bước 1: Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức xây dựng đề án giải thể đơn vị hành chính cấp huyện trình Chính phủ để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Trong đó, hồ sơ đề án giải thể đơn vị hành chính cấp huyện gồm có:

- Tờ trình về việc giải thể đơn vị hành chính;

- Đề án về việc giải thể đơn vị hành chính;

- Báo cáo tổng hợp ý kiến Nhân dân, ý kiến của Hội đồng nhân dân các cấp và các cơ quan, tổ chức có liên quan;

- Dự thảo nghị quyết của Quốc hội hoặc dự thảo nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc giải thể đơn vị hành chính.

Bước 2: Đề án giải thể đơn vị hành chính phải được lấy ý kiến Nhân dân ở những đơn vị hành chính cấp xã chịu ảnh hưởng trực tiếp. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chịu trách nhiệm tổ chức lấy ý kiến Nhân dân về chủ trương giải thể đơn vị hành chính bằng các hình thức phù hợp theo quy định của Chính phủ.

Bước 3: Sau khi có kết quả lấy ý kiến Nhân dân, cơ quan xây dựng đề án có trách nhiệm hoàn thiện đề án và gửi Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã ở các đơn vị hành chính có liên quan để xem xét, cho ý kiến về việc giải thể đơn vị hành chính.

Bước 4: Đề án giải thể đơn vị hành chính phải được thẩm định trước khi trình Chính phủ và được thẩm tra trước khi trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.

Bước 5: Việc lập đề án, trình tự, thủ tục xem xét, thông qua đề án giải thể đơn vị hành chính thực hiện theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Giải thể đơn vị hành chính cấp huyện 2025: Điều kiện, thẩm quyền, trình tự thủ tục như thế nào? (Hình từ internet)

Các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc diện sắp xếp năm 2025

Căn cứ khoản 2 Điều 1 Nghị quyết 35/2023/UBTVQH15 quy định các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc diện sắp xếp trong giai đoạn 2023 - 2025 gồm:

- Đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã đồng thời có diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 70% tiêu chuẩn của đơn vị hành chính tương ứng quy định tại Nghị quyết 1211/2016/UBTVQH13 về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị quyết 27/2022/UBTVQH15 ;

- Đơn vị hành chính cấp huyện đồng thời có diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 200% tiêu chuẩn của đơn vị hành chính tương ứng quy định tại Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính;

- Đơn vị hành chính cấp xã đồng thời có diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 300% tiêu chuẩn của đơn vị hành chính tương ứng quy định tại Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính.

Các trường hợp không bắt buộc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã

Căn cứ tại Điều 3 Nghị quyết 35/2023/UBTVQH quy định các trường hợp không bắt buộc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025 gồm có như sau:

(1) Đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc diện sắp xếp nhưng có một trong các yếu tố đặc thù sau đây thì không bắt buộc thực hiện sắp xếp:

- Có vị trí biệt lập và khó tổ chức giao thông kết nối thuận lợi với các đơn vị hành chính liền kề;

- Có địa giới đơn vị hành chính đã hình thành ổn định và từ năm 1945 đến nay chưa có thay đổi, điều chỉnh lần nào;

- Có vị trí trọng yếu về quốc phòng, an ninh hoặc có đặc điểm về truyền thống lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, tập quán riêng biệt mà nếu sắp xếp với đơn vị hành chính liền kề khác sẽ dẫn đến mất ổn định về quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

- Đơn vị hành chính nông thôn thuộc diện sắp xếp đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch phát triển thành đơn vị hành chính đô thị trong giai đoạn 2023 - 2030, có diện tích tự nhiên và quy mô dân số đạt tiêu chuẩn của đơn vị hành chính đô thị theo quy định tại Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính.

(2) Trong giai đoạn 2023 - 2025 không bắt buộc thực hiện sắp xếp đối với các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã đã được sắp xếp trong giai đoạn 2019 - 2021.

(3) Trong giai đoạn 2026 - 2030 không bắt buộc thực hiện sắp xếp đối với các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã đã được sắp xếp trong giai đoạn 2019 - 2021 và giai đoạn 2023 - 2025.

(4) Đối với trường hợp quy định tại (1), (2), (3) nếu địa phương thấy cần thực hiện sắp xếp để tổ chức hợp lý đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh báo cáo tại phương án tổng thể và đề án sắp xếp đơn vị hành chính của địa phương để trình cấp có thẩm quyền xem xét.