Kéo dài thời điểm tăng lương tối thiểu vùng: Tin buồn cho người lao động, tin vui cho doanh nghiệp?

Nội dung chính

• Kiến nghị lùi áp dụng tăng lương tối thiểu vùng?
• Tình hình người lao động hiện nay như thế nào?
• Lùi thời hạn tăng lương - niềm vui của doanh nghiệp?

Kiến nghị lùi áp dụng tăng lương tối thiểu vùng?

Trước đó, tại phiên họp thứ 2 ngày 12 tháng 4 năm 2022 Hội đồng Tiền lương quốc gia thống nhất đề xuất mức tăng lương tối thiểu vùng là 6% so với mức lương tối thiểu vùng hiện hành. Nếu được Thủ tướng Chính phủ thông qua thì từ ngày 01 tháng 07 năm 2022 sẽ áp dụng mức lương tối thiểu vùng mới được tăng để làm cơ sở tính lương cho người lao động làm việc theo hợp đồng lao động tại Doanh nghiệp.

Tuy nhiên, ngày 17 tháng 04 năm 2022, 8 hiệp hội ngành hàng đã có công văn gửi tới Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính kiến nghị lùi thời gian áp dụng mức tăng lương tối thiểu vùng đến ngày 01 tháng 01 năm 2023 thay vì thời hạn đã được Hội đồng Tiền lương đề xuất là ngày 01 tháng 07 năm 2022.

Kéo dài thời điểm nâng lương tối thiểu vùng, tin vui của doanh nghiệp, tin buồn đối với NLĐ

Tình hình người lao động hiện nay như thế nào?

Sau 2 năm đóng cửa bởi đại dịch Covid-19 và ảnh hưởng của việc giá cả leo thang. Lúc này, người lao động đang thực sự rơi vào tình trạng khó khăn và rất cần sự hỗ trợ để có thể bắt kịp với sự phục hồi của nền kinh tế. Đối mặt với sự khó khăn giai đoạn này, rất nhiều người lao động đã phải lựa chọn nhận bảo hiểm xã hội một lần. Việc làm này sẽ để lại một hệ lụy to lớn cho người lao động sau này. Tại Công văn số 932/BHXH-TT ngày 14/04/2022 của Giám đốc BHXH Việt Nam đã nêu ra những điểm bất lợi khi người lao động nhận bảo hiểm xã hội một lần, cụ thể:

- Khi nhận BHXH một lần, NLĐ sẽ mất đi cơ hội được hưởng lương hưu, không có điều kiện vật chất đảm bảo cho cuộc sống lúc tuổi già, không có cơ hội ổn định cuộc sống. Đặc biệt là sẽ mất đi quyền lợi được cấp thẻ BHYT miễn phí để hưởng các quyền lợi về khám chữa bệnh BHYT, chăm sóc sức khỏe khi tuổi già, trong khi ở độ tuổi này thường xuyên đau ốm; mất đi chế độ tử tuất như tiền mai táng phí, trợ cấp tuất một lần, thậm chí là các suất tuất hàng tháng (cho con dưới 18 tuổi, vợ/chồng, bố mẹ hết tuổi lao động theo quy định). Việc NLĐ nhận BHXH một lần đồng nghĩa với việc họ tự tước bỏ quyền được đảm bảo an sinh xã hội của bản thân, tự rời khỏi hệ thống an sinh xã hội.

- NLĐ nhận BHXH một lần sẽ phải chấp nhận sự thiệt thòi rất lớn. Với mức 22% tiền lương tháng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất thì một năm tổng mức đóng là 2,64 tháng lương; trong khi mức hưởng BHXH một lần cho mỗi năm đóng BHXH chỉ bằng 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014 và bằng 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi. Như vậy, nếu lĩnh BHXH một lần, NLĐ sẽ bị thiệt khoảng 1,14 tháng lương đối với mỗi năm đóng BHXH trước năm 2014 và khoảng 0,64 tháng lương đối với mỗi năm đóng BHXH sau năm 2014. Nếu so sánh với việc tích lũy thời gian để hưởng lương hưu, thì thiệt thòi là không tính hết được.

- Không được cộng nối thời gian tham gia BHXH. Khi NLĐ đã nhận BHXH một lần, nếu tiếp tục quay lại tham gia BHXH sẽ không được cộng nối thời gian đã đóng BHXH trước đó, dẫn đến NLĐ có thể không đủ điều kiện về thời gian đóng để hưởng lương hưu khi hết tuổi lao động hoặc nếu đủ điều kiện thì mức lương hưu cũng không cao. Do vậy cần truyền thông để NLĐ hiểu rõ, với những khó khăn trước mắt, NLĐ hoàn toàn có thể bảo lưu thời gian đóng BHXH, khi có điều kiện thì tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc hoặc tham gia BHXH tự nguyện (được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng với các mức 10%-25%-30% trên mức đóng BHXH hằng tháng bằng mức chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn) để được cộng nối thời gian tham gia BHXH trước đó để hưởng chế độ hưu trí. Thời gian đóng BHXH càng nhiều thì mức hưởng sẽ càng cao.

Ngoài những hệ lụy khi người lao động nhận bảo hiểm xã hội một lần do ảnh hưởng Covid-19, thì đối mặt với tình hình giá cả leo thang và gần 2 năm Chính phủ không điều chỉnh tăng lương tối thiểu vùng, đã khiến cho mức sống của người lao động nhất là lao động phổ thông đã thấp nay còn khó khăn hơn.

Vì vậy, đề xuất tăng lương tối thiểu vùng như một giải pháp cứu cánh cho người lao động trong giai đoạn hiện nay. Ngoài ra, trước tình hình nền kinh tế đất nước đang trong giai đoạn phục hồi thì việc tăng lương tối thiểu vùng còn tạo ra nguồn động lực thúc đẩy nâng cao hiệu quả, năng suất và tinh thần làm việc của người lao động. Do đó, đứng trước kiến nghị lùi thơi hạn tăng lương tối thiểu vùng vào ngày 01 tháng 01 năm 2023 nhận được rất nhiều phản ứng trái chiều của phía người lao động. Lùi thời hạn tăng lương đồng nghĩa với việc người lao động phải đối mặt với nhiều khó khăn hơn, mức sống không được cải thiện dẫn tới nguồn động lực làm việc cũng suy giảm.

Để biết thêm chi tiết về mức lương thay đổi của người lao động khi tăng lương tối thiểu vùng, xem tại đây.

Lùi thời hạn tăng lương - niềm vui của doanh nghiệp?

Đối mặt với đề xuất tăng lương tối thiểu vùng của Hội đồng Tiền lương quôc gia, rất nhiều doanh nghiệp tỏ ra không đồng tình về thời điểm áp dụng mức tăng lương tối thiểu vùng được công bố.

Tăng lương tối thiểu vùng đồng nghĩa với việc doanh nghiệp phải tăng nguồn chi phí để trả lương cho người lao động. Ngoài ra, doanh nghiệp còn phải tăng chi phí đóng BHXH bắt buộc cho người lao động. Sau 2 năm ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 rất nhiều doanh nghiệp không thể hoạt động, không đủ kinh phí để duy trì hoạt động đứng trước nguy cơ phá sản, "tự đào thải". Tại thời điểm này, rất nhiều doanh nghiệp đang trong giai đoạn phục hồi và phải đối mặt với rất nhiều thách thức như lạm phát thế giới tăng cao, chi phí đầu vào đều tăng dẫn đến doanh nghiệp gần như không có lãi, thậm chí là bị lỗ. Vì thế, việc tăng lương tối thiểu vùng thực sự là một vấn đề ảnh hưởng rất lớn đến sự tồn tại, phục hồi và phát triển của doanh nghiệp.

Kéo dài thời hạn tăng lương tối thiểu vùng đến ngày 01 tháng 01 năm 2023 là tạo điều kiện cho doanh nghiệp phục hồi và phát triển kinh tế sau giai đoạn nền kinh tế bị trì trệ bởi dịch Covid-19. Do đó, nếu kiến nghị kéo dài thời hạn nâng lương tối thiểu vùng được thông qua thì có thể xem đây là một tin vui đối với doanh nghiệp.

Để biết thêm chi tiết về ảnh hưởng khi tăng lương tối thiểu vùng đối với doanh nghiệp, xem tại đây.