Mẫu bài dự thi Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc năm 2025 cho học sinh các cấp và sinh viên thế nào?

Mẫu bài dự thi Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc năm 2025

(dành cho học sinh tiểu học và trung học cơ sở)

Đề 1:

Câu 1: Trong các tác phẩm đã đọc, nhân vật nào đã truyền cảm hứng, hướng em tới lối sống tích cực, biết yêu thương, chia sẻ và trở thành người có ích cho xã hội?

Dế Mèn, nhân vật chính trong "Dế Mèn phiêu lưu ký" của Tô Hoài, là một hình mẫu tiêu biểu về sự trưởng thành và thay đổi. Ban đầu, Dế Mèn tự cao và thiếu suy nghĩ, dẫn đến bi kịch của Dế Choắt. Sự kiện này là bài học đắt giá, giúp Dế Mèn nhận ra trách nhiệm của mình và bắt đầu hành trình sửa đổi bản thân.

Trong các chuyến phiêu lưu, Dế Mèn đối mặt với nhiều thử thách, gặp gỡ những nhân vật khác nhau và học được bài học về tình yêu thương, lòng dũng cảm, cũng như giá trị của sự sẻ chia. Cậu không chỉ trưởng thành hơn mà còn trở thành người bảo vệ công lý và giúp đỡ những người yếu thế.

Hành trình của Dế Mèn truyền cảm hứng mạnh mẽ, nhắc nhở chúng ta rằng từ những sai lầm, con người có thể thay đổi và trở nên tốt đẹp hơn. Từ một chú dế ngạo mạn, Dế Mèn đã trở thành biểu tượng của lòng nhân ái và trách nhiệm, khuyến khích mọi người sống tích cực và có ích cho xã hội.

Câu 2: Em hãy xây dựng kế hoạch hành động nhằm phát triển văn hóa đọc cho bản thân và cộng đồng, đặc biệt đối với trẻ em ở vùng sâu, vùng xa, trẻ em dân tộc thiểu số, trẻ em khuyết tật chữ in? (Nêu được mục tiêu, đối tượng hưởng lợi, nội dung công việc thực hiện, dự kiến kết quả đạt được).

Kế hoạch hành động nhằm phát triển văn hóa đọc

- Mục tiêu

+ Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của văn hóa đọc đối với bản thân và cộng đồng.

+ Đưa sách đến gần hơn với trẻ em ở vùng sâu, vùng xa, trẻ em dân tộc thiểu số và trẻ em khuyết tật chữ in.

+ Tạo môi trường đọc sách thân thiện, giúp trẻ phát triển tư duy, kỹ năng và tình yêu đối với tri thức.

- Đối tượng hưởng lợi

+ Trẻ em ở các vùng sâu, vùng xa có điều kiện tiếp cận sách hạn chế.

+ Trẻ em dân tộc thiểu số, những em gặp rào cản ngôn ngữ và cần sách phù hợp với đặc điểm văn hóa.

+ Trẻ em khuyết tật chữ in (khiếm thị hoặc khó khăn trong việc đọc sách giấy), cần sách nói hoặc tài liệu chữ nổi (Braille).

- Nội dung công việc thực hiện

+ Phát triển văn hóa đọc cho bản thân:

++ Đặt mục tiêu đọc sách hàng tháng và ghi chép lại các bài học, câu chuyện hay.

++ Tham gia các câu lạc bộ đọc sách, thảo luận để mở rộng hiểu biết.

++ Giới thiệu sách hay cho bạn bè, gia đình và khuyến khích họ tham gia.

+ Phát triển văn hóa đọc cho cộng đồng:

++ Kêu gọi quyên góp sách: Tổ chức chương trình quyên góp sách cũ tại các trường học, công ty và khu dân cư.

++ Thành lập thư viện lưu động: Tận dụng xe máy hoặc xe đạp để mang sách đến các điểm cộng đồng ở vùng sâu, vùng xa.

++ Hỗ trợ đặc biệt cho trẻ em khuyết tật chữ in: Hợp tác với tổ chức phi lợi nhuận để cung cấp sách nói hoặc sách chữ nổi cho các em.

+ Tổ chức hoạt động khuyến khích đọc sách:

++ Tổ chức các buổi đọc sách tập thể, kể chuyện và thảo luận nhằm tạo hứng thú cho trẻ em.

++ Thiết kế các trò chơi học tập kết hợp đọc sách, như giải đố từ nội dung sách hoặc thi kể chuyện.

- Dự kiến kết quả đạt được

+ Cá nhân hình thành thói quen đọc sách hàng ngày, cải thiện vốn kiến thức và kỹ năng tư duy.

+ Cộng đồng (đặc biệt là trẻ em) được tiếp cận với sách, mở rộng tri thức và phát triển lòng yêu thích văn hóa đọc.

+ Trẻ em ở vùng sâu, vùng xa, trẻ em dân tộc thiểu số và trẻ em khuyết tật chữ in được hỗ trợ tốt hơn, có cơ hội tiếp cận với tri thức để phát triển bản thân.

Đề 2:

Câu 1: Viết tiếp lời cho một tác phẩm mà em đã đọc nhằm lan tỏa tình yêu đọc sách, thông qua đó khơi dậy trách nhiệm với bản thân, gia đình, xã hội và nuôi dưỡng tình yêu quê hương, đất nước, con người Việt Nam.

Tiếp nối câu chuyện "Chiếc lược ngà"

Sau khi cha của bé Thu hy sinh nơi chiến trường, Thu giữ chiếc lược ngà như một kỷ vật quý giá, biểu tượng của tình cha con và lòng hiếu thảo. Khi trưởng thành, Thu hiểu rằng tình yêu và sự hy sinh của cha không chỉ dành cho gia đình mà còn cho quê hương, đất nước. Điều này thôi thúc cô sống một cuộc đời có ý nghĩa và trách nhiệm.

Thu quyết định trở thành một giáo viên nơi vùng quê nghèo – nơi chiến tranh đã để lại nhiều mất mát. Trong lớp học nhỏ đơn sơ, Thu không chỉ dạy trẻ em con chữ mà còn kể những câu chuyện về cha, về chiếc lược ngà và những bài học từ cuộc sống. Mỗi cuốn sách mà cô giới thiệu cho các em đều mang theo thông điệp về lòng yêu thương, sự đoàn kết và ý thức trách nhiệm với quê hương.

Không dừng lại ở đó, Thu còn kêu gọi cộng đồng cùng góp sức xây dựng một thư viện nhỏ, đặt tên là "Lược Ngà", để lưu giữ tri thức và lan tỏa tình yêu đọc sách. Trong những buổi chiều yên bình, Thu cùng lũ trẻ ngồi bên nhau, đọc từng trang sách về những con người bình dị mà kiên cường trong lịch sử dân tộc. Qua từng câu chuyện, cô gieo vào lòng các em tình yêu đất nước, lòng biết ơn và khát vọng vươn lên.

Chiếc lược ngà giờ đây không chỉ là kỷ vật gia đình mà còn trở thành biểu tượng của tinh thần hiếu học và trách nhiệm với xã hội. Hành trình của bé Thu đã khơi dậy trong lòng mọi người niềm tin rằng dù xuất thân hay hoàn cảnh thế nào, mỗi người đều có thể góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn thông qua tri thức và tình yêu thương.

Câu 2: Em hãy xây dựng kế hoạch hành động nhằm phát triển văn hóa đọc cho bản thân và cộng đồng, đặc biệt đối với trẻ em ở vùng sâu, vùng xa, trẻ em dân tộc thiểu số, trẻ em khuyết tật chữ in? (Nêu được mục tiêu, đối tượng hưởng lợi, nội dung công việc thực hiện, dự kiến kết quả đạt được).

(tương tự Đề 1)

Mẫu bài dự thi Cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc năm 2025

(dành cho học sinh phổ thông và sinh viên)

Đề 1:

Câu 1: Trong các tác phẩm đã đọc, tác phẩm nào có tác động mạnh mẽ đến tư duy của anh (chị), khơi dậy khát vọng, ý chí phấn đấu, tiên phong, sáng tạo, tự tin bước vào kỷ nguyên mới của dân tộc.

Một trong những tác phẩm để lại tác động mạnh mẽ đến tư duy và khơi dậy khát vọng, ý chí phấn đấu cho thế hệ trẻ chính là "Đường Kách Mệnh" của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây là một tài liệu mang tầm chiến lược, không chỉ chứa đựng những bài học về sự đoàn kết, lý tưởng cách mạng mà còn truyền cảm hứng mạnh mẽ về tinh thần tiên phong và trách nhiệm đối với dân tộc.

Những bài học về lòng kiên định, sự hy sinh và ý chí vượt qua nghịch cảnh để đạt tới lý tưởng cao đẹp đã tác động sâu sắc đến tư duy và cách sống của bao thế hệ thanh niên Việt Nam. Chính tinh thần cách mạng ấy đã và đang tiếp tục truyền cảm hứng cho chúng ta, đặc biệt trong bối cảnh bước vào kỷ nguyên đổi mới và hội nhập quốc tế.

Ngoài ra, tác phẩm còn khơi dậy ý thức sáng tạo, tinh thần tự học và sự tự tin để mỗi cá nhân tự mình trở thành một "ngọn lửa nhỏ," góp phần làm rạng danh dân tộc trên trường quốc tế. Những tư tưởng trong "Đường Kách Mệnh" không chỉ phù hợp với lịch sử mà còn mang tính thời đại, nhấn mạnh vai trò của thanh niên trong việc xây dựng tương lai.

Câu 2: Anh (chị) hãy viết một sáng kiến, kinh nghiệm nhằm thúc đẩy việc đọc sách cho các đối tượng: người dân ở khu vực biên giới, hải đảo; vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; người dân tộc thiểu số, người cao tuổi, người khuyết tật chữ in… (Nêu được mục tiêu, đối tượng hưởng lợi, nội dung công việc thực hiện, dự kiến kết quả đạt được. Khuyến khích những sáng kiến đã được áp dụng trong thực tiễn và có minh chứng).

Sáng kiến: "Thư viện di động - Ánh sáng tri thức nơi xa"

- Mục tiêu

+ Đưa sách và tri thức đến gần hơn với người dân ở khu vực biên giới, hải đảo; vùng kinh tế - xã hội khó khăn; người dân tộc thiểu số, người cao tuổi, và người khuyết tật chữ in.

+ Khơi dậy niềm yêu thích đọc sách, tạo cơ hội tiếp cận tri thức, thúc đẩy tư duy sáng tạo và ý thức trách nhiệm với bản thân, gia đình, xã hội.

+ Góp phần giảm khoảng cách về tiếp cận văn hóa và tri thức giữa các khu vực địa lý và đối tượng khác nhau.

- Đối tượng hưởng lợi

+ Người dân tại khu vực biên giới, hải đảo và vùng sâu, vùng xa có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.

+ Trẻ em, người cao tuổi, người dân tộc thiểu số, người khuyết tật chữ in (khiếm thị hoặc gặp khó khăn trong việc tiếp cận sách in thông thường).

- Nội dung công việc thực hiện

Bước 1: Xây dựng nguồn tài liệu đa dạng

+ Huy động sách từ cộng đồng: Kêu gọi quyên góp sách từ các cá nhân, trường học, doanh nghiệp, tổ chức xã hội. Sách sẽ gồm truyện, sách học tập, sách khoa học, và sách nói.

+ Tạo tài liệu đặc thù: Chuẩn bị tài liệu chữ nổi (Braille) cho người khuyết tật chữ in và thiết kế các sách với hình minh họa sinh động cho trẻ em dân tộc thiểu số.

Bước 2: Tổ chức "Thư viện di động"

+ Xe thư viện lưu động: Sử dụng xe ô tô hoặc xe máy cải tiến, được trang bị giá sách, loa phát thanh và thiết bị nghe nhìn để phục vụ việc đọc tại chỗ.

+ Hành trình thư viện: Lập kế hoạch di chuyển tới các điểm biên giới, hải đảo, hoặc vùng sâu, vùng xa, đảm bảo mỗi điểm đều được ghé thăm định kỳ (2-3 lần/tháng).

Bước 3: Hoạt động khuyến khích đọc sách

+ Câu chuyện từ sách: Tổ chức các buổi kể chuyện, đọc sách nhóm, hoặc hội thảo nhỏ để giới thiệu các quyển sách hay.

+ Thi đua sáng tạo: Khuyến khích trẻ em vẽ tranh, viết cảm nhận hoặc kể lại câu chuyện từ sách, từ đó tạo động lực tiếp cận sách nhiều hơn.

+ Sách nói cho người khiếm thị: Mang theo máy phát sách nói hoặc hướng dẫn họ truy cập các ứng dụng sách nói trực tuyến miễn phí.

Bước 4: Hợp tác với địa phương

+ Phối hợp với chính quyền địa phương, trường học, và các hội đoàn (như Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên) để duy trì hoạt động thư viện lâu dài.

+ Đào tạo đội ngũ tình nguyện viên tại địa phương để vận hành và phát triển thư viện.

- Dự kiến kết quả đạt được

+ Ngắn hạn: 100% các khu vực được tiếp cận sách định kỳ; hàng trăm trẻ em, người dân tộc thiểu số và người cao tuổi được đọc và nghe kể sách.

+ Dài hạn: Hình thành thói quen đọc sách trong cộng đồng, gia tăng nhận thức về vai trò của tri thức trong phát triển cá nhân và xã hội.

+ Góp phần xóa mù chữ, giảm bất bình đẳng trong tiếp cận văn hóa và giáo dục.

+ Tạo tiền đề phát triển tư duy sáng tạo, khát vọng vươn lên và tinh thần trách nhiệm với quê hương, đất nước.

Minh chứng thực tế

Sáng kiến tương tự đã được áp dụng tại địa bàn nhiều tỉnh với mô hình "Thư viện lưu động - ánh sáng tri thức", mang sách đến các xã miền núi và nhận được phản hồi tích cực. Hàng trăm trẻ em và người dân trong cộng đồng đã có cơ hội tiếp cận sách, nâng cao nhận thức và mở rộng kiến thức, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống và tư duy.

Đề 2:

Câu 1: Anh (chị) hãy sáng tác một tác phẩm văn học (truyện ngắn) nhằm lan tỏa tình yêu đọc sách, thông qua đó khơi dậy trách nhiệm với bản thân, gia đình, xã hội và khát vọng xây dựng đất nước thịnh vượng, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc.

"Thư Viện Trong Lòng Làng"

Làng Sen, một ngôi làng nhỏ bên dòng sông hiền hòa, vốn nổi tiếng với những cánh đồng lúa bát ngát và cuộc sống bình yên. Thế nhưng, tri thức dường như vẫn còn là điều xa lạ với người dân nơi đây. Lũ trẻ ít khi biết đến sách vở, còn người lớn thì mải mê với ruộng đồng, không ai nghĩ đến việc học hành hay đọc sách.

Một ngày nọ, Nam, một chàng sinh viên đại học trở về làng sau kỳ nghỉ hè. Trong lúc dọn lại căn nhà cũ, anh tìm thấy một chiếc rương nhỏ đầy ắp những quyển sách cũ mà ông nội anh để lại. Có sách truyện, sách lịch sử, cả sách dạy kỹ năng sống. Nhìn từng quyển sách phủ bụi thời gian, Nam nảy ra một ý tưởng: tại sao không mang sách đến cho mọi người cùng đọc, để giúp làng mình thay đổi?

Với ý tưởng ấy, Nam quyết định tận dụng ngôi đình bỏ hoang giữa làng để làm nơi đọc sách. Anh tự mình lau dọn, sắp xếp lại chiếc bàn, ghế gỗ cũ kỹ rồi bày sách lên. Nam gọi nơi đó là "Thư Viện Trong Lòng Làng". Ban đầu, rất ít người tới, nhưng Nam không nản lòng. Anh mời bọn trẻ trong làng tới nghe anh kể chuyện từ những trang sách, và những câu chuyện thú vị nhanh chóng cuốn hút lũ trẻ. Dần dần, các em bắt đầu tự tìm đến thư viện để đọc thêm nhiều sách hơn.

Không dừng lại ở đó, Nam còn tổ chức những buổi đọc sách chung cho người dân trong làng. Trong những đêm sáng trăng, Nam kể cho bà con nghe về lịch sử dân tộc, những câu chuyện cảm động về lòng yêu nước và khát vọng vươn lên. Những người tưởng chừng đã quen với cuộc sống đơn giản, giờ đây bỗng có niềm hứng thú mới. Họ nhận ra rằng, sách không chỉ mở ra thế giới mới, mà còn giúp họ thêm yêu quê hương, thấu hiểu giá trị của sự học và cảm nhận trách nhiệm đối với gia đình, cộng đồng.

"Thư Viện Trong Lòng Làng" chẳng mấy chốc trở thành nơi gắn kết mọi người, nơi tri thức được lan tỏa và những ước mơ được khơi dậy. Nam không chỉ gieo mầm tình yêu đọc sách, mà còn giúp cả ngôi làng hiểu ra rằng, chính tri thức là chìa khóa để xây dựng một cuộc sống thịnh vượng và văn minh hơn. Câu chuyện về chàng trai trẻ và thư viện làng nhỏ trở thành nguồn cảm hứng cho những làng quê lân cận, nơi mọi người bắt đầu học hỏi và nhân rộng mô hình này.

Câu 2: Anh (chị) hãy viết một sáng kiến, kinh nghiệm nhằm thúc đẩy việc đọc sách cho các đối tượng: người dân ở khu vực biên giới, hải đảo; vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; người dân tộc thiểu số, người cao tuổi, người khuyết tật chữ in… (Nêu được mục tiêu, đối tượng hưởng lợi, nội dung công việc thực hiện, dự kiến kết quả đạt được. Khuyến khích những sáng kiến đã được áp dụng trong thực tiễn và có minh chứng).

(tương tự đề 1)

Gợi ý một số sáng kiến khác như:

- Sáng kiến: "Ngày hội đọc sách lưu động"

- Sáng kiến: "Một Ngày Một Cuốn Sách"

...