Nghĩa tường minh và hàm ý là gì? Ví dụ nghĩa tường minh và hàm ý dễ hiểu, ngắn gọn theo chương trình Ngữ văn?

Nội dung chính

• Nghĩa tường minh và hàm ý là gì? Ví dụ nghĩa tường minh và hàm ý dễ hiểu, ngắn gọn theo chương trình Ngữ văn?
• Những tác phẩm nào bắt buộc phải có trong chương trình giáo dục phổ thông của môn ngữ văn?
• Khung kế hoạch thời gian năm học 2024 - 2025 như thế nào?

Nghĩa tường minh và hàm ý là gì? Ví dụ nghĩa tường minh và hàm ý dễ hiểu, ngắn gọn theo chương trình Ngữ văn?

NÓNG: Đề minh họa môn Ngữ văn thi tốt nghiệp THPT 2025 có đáp án

Nghĩa tường minh và hàm ý là hai cách thể hiện nội dung trong ngôn ngữ có trong chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn.

Vậy, Nghĩa tường minh và hàm ý là gì?

- Nghĩa tường minh là phần thông báo được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu. Đây là nghĩa đen, rõ ràng và dễ hiểu ngay khi đọc hoặc nghe.

- Hàm ý là phần thông báo không được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu, nhưng có thể suy ra từ những từ ngữ, ngữ cảnh hoặc cách diễn đạt trong câu. Đây là lớp nghĩa ẩn, đòi hỏi người nghe hoặc đọc phải suy luận để hiểu.

Cách phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý:

- Nghĩa tường minh: Rõ ràng, trực tiếp, không cần suy luận.

- Hàm ý: Ẩn chứa, gián tiếp, cần suy luận để hiểu.

Ví dụ phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý:

Ví dụ 1:

- Nghĩa tường minh: Nếu bỏ công sức ra mài một thanh sắt thì có ngày sẽ có được một cây kim

- Hàm ý: Nếu kiên trì, nỗ lực vượt qua khó khăn, thử thách thì có ngày sẽ thành công.

Ví dụ 2:

Nhiễu điều phủ lấy giá gương

Người trong một nước phải thương nhau cùng

- Nghĩa tường minh

+ Nhiễu điều: Là tấm vải lụa màu đỏ.

+ Giá gương: Là giá đỡ của tấm gương.

+ Phủ lấy: Là hành động che phủ, bảo vệ.

+ Người trong một nước phải thương nhau cùng: Là lời khuyên nhủ mọi người trong cùng một quốc gia phải yêu thương, đùm bọc lẫn nhau

- Hàm ý

+ Nhiễu điều phủ lấy giá gương: Hình ảnh tấm vải đỏ che phủ giá gương tượng trưng cho sự che chở, bảo vệ lẫn nhau. Đây là một ẩn dụ cho tình cảm đoàn kết, tương trợ giữa những người cùng chung một dân tộc.

+ Người trong một nước phải thương nhau cùng: Hàm ý nhấn mạnh tầm quan trọng của tình đoàn kết, yêu thương giữa những người cùng chung một quốc gia. Câu ca dao khuyên nhủ mọi người phải biết yêu thương, giúp đỡ lẫn nhau để tạo nên một cộng đồng vững mạnh

Ví dụ 3:

Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng

- Nghĩa tường minh

+ Mực: Là loại mực dùng để viết, có màu đen.

+ Đèn: Là vật dụng để thắp sáng.

+ Gần mực thì đen: Khi tiếp xúc với mực, ta có thể bị dính mực và trở nên bẩn.

+ Gần đèn thì sáng: Khi ở gần đèn, ta sẽ được chiếu sáng và trở nên rõ ràng

- Hàm ý

+ Gần mực thì đen: Hàm ý rằng khi tiếp xúc với môi trường xấu hoặc những người có thói hư tật xấu, ta dễ bị ảnh hưởng tiêu cực.

+ Gần đèn thì sáng: Hàm ý rằng khi ở gần những người tốt hoặc môi trường tích cực, ta sẽ học hỏi được những điều tốt đẹp và trở nên tốt hơn

Nghĩa tường minh và hàm ý là gì? Ví dụ nghĩa tường minh và hàm ý dễ hiểu, ngắn gọn theo chương trình Ngữ văn?

Những tác phẩm nào bắt buộc phải có trong chương trình giáo dục phổ thông của môn ngữ văn?

Theo tiểu mục 1 Mục V chương trình giáo dục phổ thông môn ngữ văn ban hành kèm theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT quy định một số văn bản bắt buộc và văn bản bắt buộc lựa chọn như sau:

- Tác phẩm bắt buộc:

+ Nam quốc sơn hà (Thời Lý)

+ Hịch tướng sĩ của Trần Quốc Tuấn

+ Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi

+ Truyện Kiều của Nguyễn Du

+ Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn Đình Chiểu

+ Tuyên ngôn Độc lập của Hồ Chí Minh

- Tác phẩm bắt buộc lựa chọn:

+ Văn học dân gian Việt Nam

++ Chọn ít nhất 4 tác phẩm đại diện cho 4 thể loại trong kho tàng truyện dân gian Việt Nam: truyền thuyết, cổ tích, ngụ ngôn, truyện cười

++ Chọn ít nhất 3 bài ca dao về các chủ đề: quê hương đất nước; tình yêu, tình cảm gia đình; con người và xã hội (trữ tình hoặc trào phúng)

++ Chọn ít nhất 1 sử thi Việt Nam

++ Chọn ít nhất 1 truyện thơ của các dân tộc thiểu số Việt Nam

++ Chọn ít nhất 1 kịch bản chèo hoặc tuồng

+ Văn học viết Việt Nam, chọn ít nhất 1 tác phẩm của mỗi tác giả sau:

++ Thơ Nôm, văn nghị luận của Nguyễn Trãi

++ Thơ chữ Hán của Nguyễn Du

++ Thơ Nôm của Hồ Xuân Hương

++ Thơ Nôm của Nguyễn Đình Chiểu

++ Thơ Nôm của Nguyễn Khuyến

++ Truyện và thơ của Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh

++ Truyện ngắn, tiểu thuyết của Nam Cao

++ Tiểu thuyết, phóng sự của Vũ Trọng Phụng

++ Thơ của Xuân Diệu trước Cách mạng tháng Tám

++ Thơ của Tố Hữu trước và sau Cách mạng tháng Tám

++ Truyện ngắn, kí của Nguyễn Tuân

++ Kịch của Nguyễn Huy Tưởng

++ Kịch của Lưu Quang Vũ

+ Văn học nước ngoài, chọn ít nhất 1 tác phẩm cho mỗi nền văn học sau: Anh, Pháp, Mĩ, Hy Lạp, Nga, Nhật Bản, Trung Quốc, Ấn Độ.

Như vậy, bên cạnh những văn bản gợi ý tác giả sách giáo khoa và giáo viên lựa chọn, chương trình giáo dục phổ thông môn ngữ văn phải có các văn bản bắt buộc trên để bảo đảm nội dung giáo dục cốt lõi, thống nhất trên cả nước.

Khung kế hoạch thời gian năm học 2024 - 2025 như thế nào?

Căn cứ theo Điều 1 Quyết định 2045/QĐ-BGDĐT năm 2024 có nêu rõ khung kế hoạch thời gian năm học 2024 - 2025 như sau:

- Tựu trường sớm nhất trước 01 tuần so với ngày tổ chức khai giảng. Riêng đối với lớp 1, tựu trường sớm nhất trước 02 tuần so với ngày tổ chức khai giảng.

- Tổ chức khai giảng vào ngày 05 tháng 9 năm 2024.

- Kết thúc học kỳ I trước ngày 18 tháng 01 năm 2025, hoàn thành chương trình và kết thúc năm học trước ngày 31 tháng 5 năm 2025.

- Xét công nhận hoàn thành chương trình tiểu học và xét công nhận tốt nghiệp trung học cơ sở trước ngày 30 tháng 6 năm 2025.

- Hoàn thành tuyển sinh các lớp đầu cấp trước ngày 31 tháng 7 năm 2025.

- Thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025 dự kiến diễn ra trong ngày 26 và ngày 27 tháng 6 năm 2025.

- Các kỳ thi cấp quốc gia khác được tổ chức theo quy định và hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Đồng thời theo Điều 2 Quyết định 2045/QĐ-BGDĐT năm 2024 có nêu rõ nguyên tắc xây dựng kế hoạch thời gian năm học của các địa phương như sau:

- Kế hoạch thời gian năm học của các địa phương phải bảo đảm đủ 35 tuần thực học (học kỳ I có 18 tuần, học kỳ II có 17 tuần).

- Kế hoạch thời gian năm học phải phù hợp với đặc điểm, điều kiện thực tiễn của địa phương.

- Các ngày nghỉ lễ, tết được thực hiện theo quy định của Bộ luật Lao động và các văn bản hướng dẫn hằng năm.

- Thời gian nghỉ phép năm của giáo viên được thực hiện trong thời gian nghỉ hè hoặc có thể được bố trí xen kẽ vào thời gian khác trong năm để phù hợp với đặc điểm cụ thể và kế hoạch thời gian năm học của địa phương.

- Kế hoạch thời gian năm học cần bảo đảm sự đồng bộ cho các cấp học trên một địa bàn dân cư, đặc biệt trong trường phổ thông có nhiều cấp học.