Quốc hội bầu Chủ tịch nước bằng hình thức bỏ phiếu kín và nghi thức tuyên thệ sẽ được diễn ra ngay sau khi Quốc hội thông qua Nghị quyết?

Nội dung chính

• Quốc hội sẽ bầu Chủ tịch nước bằng hình thức bỏ phiếu kín và nghi thức tuyên thệ sẽ được diễn ra ngay sau khi Quốc hội thông qua Nghị quyết?
• Hồ sơ trình Quốc hội đề nghị bầu Chủ tịch nước cần những giấy tờ gì?
• Trình tự bầu Chủ tịch nước mới được thực hiện thế nào?
• Chủ tịch nước có những nhiệm vụ và quyền hạn như thế nào?

Quốc hội sẽ bầu Chủ tịch nước bằng hình thức bỏ phiếu kín và nghi thức tuyên thệ sẽ được diễn ra ngay sau khi Quốc hội thông qua Nghị quyết?

Ngày 1/3/2023, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XIII đã họp và quyết định giới thiệu nhân sự để bầu giữ chức Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam nhiệm kỳ 2021 - 2026. Chiều tối 1-3, Văn phòng Quốc hội đã có thông cáo báo chí về việc triệu tập kỳ họp bất thường lần thứ 4 của Quốc hội khóa XV.

Hiến pháp quy định Chủ tịch nước là người đứng đầu Nhà nước, thay mặt nước CHXHCN Việt Nam về đối nội và đối ngoại. Chủ tịch nước do Quốc hội bầu trong số đại biểu Quốc hội. Trong buổi sáng hôm nay, Quốc hội khóa XV sẽ thực hiện quy trình nhân sự giữ chức vụ này.

Theo đó, căn cứ Hiến pháp, Luật tổ chức Quốc hội, nội quy kỳ họp Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV quyết định triệu tập kỳ họp bất thường lần thứ 4, Quốc hội khóa XV để kiện toàn nhân sự Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Dưới sự điều hành của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội sẽ thảo luận, biểu quyết thông qua danh sách rồi tiến hành bầu Chủ tịch nước bằng hình thức bỏ phiếu kín.

Kết quả kiểm phiếu sẽ được công bố ngay trong sáng nay trước khi Quốc hội thông qua Nghị quyết về việc bầu Chủ tịch nước.

Tân Chủ tịch nước sẽ tuyên thệ trước Quốc hội theo quy định. Lễ tuyên thệ của Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam được truyền hình, phát thanh trực tiếp trên Kênh VTV1- Đài Truyền hình Việt Nam, Kênh VOV1- Đài Tiếng nói Việt Nam và Truyền hình Quốc hội Việt Nam.

Việc kiện toàn vị trí nhân sự cấp cao này được tiến hành sau khi Quốc hội khóa XV miễn nhiệm chức vụ Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam nhiệm kỳ 2021-2026 và cho thôi làm đại biểu Quốc hội khóa XV đối với ông Nguyễn Xuân Phúc, tại kỳ họp bất thường lần thứ 3, diễn ra ngày 18/1/2023.

Bà Võ Thị Ánh Xuân giữ Quyền Chủ tịch nước từ thời điểm đó cho đến khi Quốc hội kiện toàn nhân sự Chủ tịch nước tại kỳ họp bất thường lần thứ 4 này.

Quốc hội sẽ bầu Chủ tịch nước bằng hình thức bỏ phiếu kín và nghi thức tuyên thệ sẽ được diễn ra ngay sau khi Quốc hội thông qua Nghị quyết? (Hình từ Internet)

Hồ sơ trình Quốc hội đề nghị bầu Chủ tịch nước cần những giấy tờ gì?

Căn cứ tại khoản 1 Điều 28 Nội quy kỳ họp Quốc hội Ban hành kèm theo Nghị quyết 102/2015/QH13 quy định về hồ sơ trình Quốc hội quyết định về nhân sự như sau:

Hồ sơ trình Quốc hội quyết định về nhân sự

1. Hồ sơ trình Quốc hội về người được giới thiệu vào các chức danh để Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn bao gồm:

a) Tờ trình của cơ quan, cá nhân có thẩm quyền trình;

b) Báo cáo thẩm tra trong trường hợp pháp luật quy định;

c) Hồ sơ về người được giới thiệu vào các chức danh để Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn và các tài liệu khác theo quy định của Ủy ban thường vụ Quốc hội.

2. Hồ sơ về người ứng cử do đại biểu Quốc hội giới thiệu thêm hoặc tự ứng cử do Ủy ban thường vụ Quốc hội quy định và phải được gửi tới Ủy ban thường vụ Quốc hội chậm nhất là 02 ngày trước phiên họp bầu chức danh đó.

...

Như vậy theo quy định trên hồ sơ trình Quốc hội đề nghị bầu Chủ tịch nước gồm có:

- Tờ trình của cơ quan, cá nhân có thẩm quyền trình, cụ thể là tờ trình của Ủy ban thường vụ Quốc hội.

- Báo cáo thẩm tra trong trường hợp pháp luật quy định.

- Hồ sơ về người được giới thiệu vào các chức danh Chủ tịch nước để Quốc hội bầu và các tài liệu khác theo quy định của Ủy ban thường vụ Quốc hội.

Trình tự bầu Chủ tịch nước mới được thực hiện thế nào?

Căn cứ tại Điều 31 Nghị quyết 102/2015/QH13 thì trình tự bầu Chủ tịch nước được thực hiện như sau:

- Ủy ban thường vụ Quốc hội trình danh sách đề cử để Quốc hội bầu Chủ tịch nước.

- Ngoài danh sách do Ủy ban thường vụ Quốc hội đề nghị, đại biểu Quốc hội có quyền giới thiệu thêm hoặc tự ứng cử vào chức danh Chủ tịch nước; người được giới thiệu ứng cử có quyền rút khỏi danh sách người ứng cử.

- Đại biểu Quốc hội thảo luận tại Đoàn đại biểu Quốc hội; Chủ tịch Quốc hội có thể họp với các Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội để trao đổi về các vấn đề có liên quan.

- Ủy ban thường vụ Quốc hội báo cáo Quốc hội kết quả thảo luận tại Đoàn đại biểu Quốc hội và giải trình, tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội; trình Quốc hội quyết định danh sách người ứng cử do đại biểu Quốc hội giới thiệu hoặc tự ứng cử.

- Quốc hội thảo luận, biểu quyết thông qua danh sách để bầu Chủ tịch nước.

- Quốc hội thành lập Ban kiểm phiếu.

- Quốc hội bầu Chủ tịch nước bằng hình thức bỏ phiếu kín.

- Ban kiểm phiếu công bố kết quả kiểm phiếu, biểu quyết.

- Quốc hội thảo luận, biểu quyết thông qua nghị quyết bầu Chủ tịch nước.

- Chủ tịch nước tuyên thệ.

Chủ tịch nước có những nhiệm vụ và quyền hạn như thế nào?

Căn cứ tại Điều 88 Hiến pháp 2013 quy định Chủ tịch nước có những nhiệm vụ và quyền hạn như sau:

- Công bố Hiến pháp, luật, pháp lệnh; đề nghị Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét lại pháp lệnh trong thời hạn mười ngày, kể từ ngày pháp lệnh được thông qua, nếu pháp lệnh đó vẫn được Ủy ban thường vụ Quốc hội biểu quyết tán thành mà Chủ tịch nước vẫn không nhất trí thì Chủ tịch nước trình Quốc hội quyết định tại kỳ họp gần nhất.

- Đề nghị Quốc hội bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Phó Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ; căn cứ vào nghị quyết của Quốc hội, bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng và thành viên khác của Chính phủ.

- Đề nghị Quốc hội bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; căn cứ vào nghị quyết của Quốc hội, bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao; bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Phó Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Thẩm phán các Tòa án khác, Phó Viện trưởng, Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân tối cao; quyết định đặc xá; căn cứ vào nghị quyết của Quốc hội, công bố quyết định đại xá.

- Quyết định tặng thưởng huân chương, huy chương, các giải thưởng nhà nước, danh hiệu vinh dự nhà nước; quyết định cho nhập quốc tịch, thôi quốc tịch, trở lại quốc tịch hoặc tước quốc tịch Việt Nam.

- Thống lĩnh lực lượng vũ trang nhân dân, giữ chức Chủ tịch Hội đồng quốc phòng và an ninh, quyết định phong, thăng, giáng, tước quân hàm cấp tướng, chuẩn đô đốc, phó đô đốc, đô đốc hải quân; bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Tổng tham mưu trưởng, Chủ nhiệm Tổng cục chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam.

- Căn cứ vào nghị quyết của Quốc hội hoặc của Ủy ban thường vụ Quốc hội, công bố, bãi bỏ quyết định tuyên bố tình trạng chiến tranh; căn cứ vào nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội, ra lệnh tổng động viên hoặc động viên cục bộ, công bố, bãi bỏ tình trạng khẩn cấp; trong trường hợp Ủy ban thường vụ Quốc hội không thể họp được, công bố, bãi bỏ tình trạng khẩn cấp trong cả nước hoặc ở từng địa phương.

- Tiếp nhận đại sứ đặc mệnh toàn quyền của nước ngoài; căn cứ vào nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội, bổ nhiệm, miễn nhiệm; quyết định cử, triệu hồi đại sứ đặc mệnh toàn quyền của Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; phong hàm, cấp đại sứ; quyết định đàm phán, ký điều ước quốc tế nhân danh Nhà nước; trình Quốc hội phê chuẩn, quyết định gia nhập hoặc chấm dứt hiệu lực điều ước quốc tế quy định tại khoản 14 Điều 70 Hiến pháp 2013; quyết định phê chuẩn, gia nhập hoặc chấm dứt hiệu lực điều ước quốc tế khác nhân danh Nhà nước.