Từ 1/3/2025, giải thể đơn vị hành chính khi nào? Ai có thẩm quyền quyết định giải thể đơn vị hành chính?

Nội dung chính

• Từ 1/3/2025, giải thể đơn vị hành chính khi nào?
• Ai có thẩm quyền quyết định giải thể đơn vị hành chính?
• Trình tự, thủ tục giải thể đơn vị hành chính được thực hiện như thế nào?

Từ 1/3/2025, giải thể đơn vị hành chính khi nào?

Căn cứ tại khoản 3 Điều 8 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 quy định như sau:

Nguyên tắc tổ chức đơn vị hành chính và điều kiện thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính

1. Việc tổ chức đơn vị hành chính được thực hiện theo các nguyên tắc sau đây:

a) Tuân thủ quy định của Hiến pháp và pháp luật; bảo đảm tính ổn định, thông suốt, liên tục của quản lý nhà nước;

b) Phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội từng thời kỳ, phù hợp với đặc điểm, điều kiện tự nhiên, xã hội, truyền thống lịch sử, văn hóa và yêu cầu bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội của từng địa phương;

c) Phù hợp với năng lực quản lý của bộ máy chính quyền địa phương, mức độ chuyển đổi số; bảo đảm các công việc, thủ tục hành chính liên quan đến người dân, doanh nghiệp và xã hội được tiếp nhận, giải quyết kịp thời, thuận lợi;

d) Thực hiện sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính chưa đạt tiêu chuẩn theo quy định của pháp luật.

2. Việc thành lập, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính phải bảo đảm các điều kiện sau đây:

a) Phù hợp quy hoạch có liên quan đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt;

b) Bảo đảm lợi ích chung của quốc gia, hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước của chính quyền địa phương các cấp; phát huy tiềm năng, lợi thế nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và của từng địa phương;

c) Bảo đảm yêu cầu về quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

d) Bảo đảm đoàn kết dân tộc, phù hợp với các yếu tố truyền thống lịch sử, văn hóa của địa phương; tạo sự thuận tiện cho Nhân dân;

đ) Phải căn cứ vào tiêu chuẩn của đơn vị hành chính phù hợp với đặc điểm nông thôn, đô thị, hải đảo theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

3. Việc giải thể đơn vị hành chính chỉ thực hiện trong các trường hợp sau đây:

a) Do yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của địa phương hoặc của quốc gia;

b) Do thay đổi các yếu tố địa lý, địa hình tác động đến sự tồn tại của đơn vị hành chính đó.

Theo đó, việc giải thể đơn vị hành chính từ 1/3/2025 chỉ thực hiện trong 2 trường hợp sau:

- Do yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của địa phương hoặc của quốc gia;

- Do thay đổi các yếu tố địa lý, địa hình tác động đến sự tồn tại của đơn vị hành chính đó.

Từ 1/3/2025, giải thể đơn vị hành chính khi nào? Ai có thẩm quyền quyết định giải thể đơn vị hành chính? (Hình từ internet)

Ai có thẩm quyền quyết định giải thể đơn vị hành chính?

Căn cứ tại Điều 9 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 quy định như sau:

Thẩm quyền quyết định thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính

1. Quốc hội quyết định thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính cấp tỉnh.

2. Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định thành lập, giải thể, nhập, chia đơn vị hành chính, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã.

Theo đó, thẩm quyền quyết định giải thể đơn vị hành chính gồm có như sau:

- Quốc hội quyết định giải thể đơn vị hành chính đơn vị hành chính cấp tỉnh.

- Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định giải thể đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã.

Trình tự, thủ tục giải thể đơn vị hành chính được thực hiện như thế nào?

Căn cứ tại Điều 10 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 quy định trình tự, thủ tục giải thể đơn vị hành chính được thực hiện như sau:

Bước 1: Chính phủ tổ chức xây dựng đề án giải thể đơn vị hành chính cấp tỉnh trình Quốc hội; Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức xây dựng đề án giải thể đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trình Chính phủ để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Trong đó, hồ sơ đề án giải thể đơn vị hành chính gồm có:

- Tờ trình về việc giải thể đơn vị hành chính;

- Đề án về việc giải thể đơn vị hành chính;

- Báo cáo tổng hợp ý kiến Nhân dân, ý kiến của Hội đồng nhân dân các cấp và các cơ quan, tổ chức có liên quan;

- Dự thảo nghị quyết của Quốc hội hoặc dự thảo nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc giải thể đơn vị hành chính.

Bước 2: Đề án giải thể đơn vị hành chính phải được lấy ý kiến Nhân dân ở những đơn vị hành chính cấp xã chịu ảnh hưởng trực tiếp. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chịu trách nhiệm tổ chức lấy ý kiến Nhân dân về chủ trương giải thể đơn vị hành chính bằng các hình thức phù hợp theo quy định của Chính phủ.

Bước 3: Sau khi có kết quả lấy ý kiến Nhân dân, cơ quan xây dựng đề án có trách nhiệm hoàn thiện đề án và gửi Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã ở các đơn vị hành chính có liên quan để xem xét, cho ý kiến về việc giải thể đơn vị hành chính.

Bước 4: Đề án giải thể đơn vị hành chính phải được thẩm định trước khi trình Chính phủ và được thẩm tra trước khi trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.

Bước 5: Việc lập đề án, trình tự, thủ tục xem xét, thông qua đề án giải thể đơn vị hành chính thực hiện theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.