Xét nghiệm vi rút Adeno có bao nhiêu hình thức? Người được gọi là phơi nhiễm với vi rút adeno trong trường hợp nào?

Nội dung chính

• Xét nghiệm vi rút Adeno có bao nhiêu hình thức?
• Việc xét nghiệm chẩn đoán căn nguyên vi rút Adeno được thực hiện ra sao?
• Xét nghiệm huyết học, sinh hóa máu và vi sinh, sinh học phân tử bao gồm những gì?
• Xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh được quy định thế nào?
• Người được gọi là phơi nhiễm với vi rút adeno trong trường hợp nào?

Xét nghiệm vi rút Adeno có bao nhiêu hình thức?

Ngày 26/12/2022, Bộ Y tế ban hành Quyết định 3451/QĐ-BYT năm 2022 về việc ban hành Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị, phòng và kiểm soát lây nhiễm bệnh do vi rút Adeno ở trẻ em (sau đây gọi tắt là "Hướng dẫn").

Theo đó, tại tiểu mục 2.2 Mục II Hướng dẫn ban hành kèm theo Quyết định 3451/QĐ-BYT năm 2022, việc xét nghiệm vi rút Adeno ở trẻ em được thực hiện theo các hình thức sau:

- Xét nghiệm chẩn đoán căn nguyên;

- Xét nghiệm huyết học, sinh hóa máu và vi sinh, sinh học phân tử;

- Chẩn đoán hình ảnh.

Như vậy, hiện có 03 hình thức xét nghiệm vi rút Adeno như trên.

Xét nghiệm vi rút Adeno có bao nhiêu hình thức? Người được gọi là phơi nhiễm với vi rút adeno trong trường hợp nào? (Hình từ Internet)

Việc xét nghiệm chẩn đoán căn nguyên vi rút Adeno được thực hiện ra sao?

Theo khoản 2.2.1 tiểu mục 2.2 Mục II Hướng dẫn ban hành kèm theo Quyết định 3451/QĐ-BYT năm 2022, việc xét nghiệm chẩn đoán căn nguyên vi rút Adeno được thực hiện như sau:

- Xét nghiệm chẩn đoán nguyên nhân:

+ Sử dụng các kỹ thuật nuôi cấy vi rút, huyết thanh học và sinh học phân tử để phát hiện từ vật chất di truyền DNA của vi rút.

Kỹ thuật nuôi cấy thường chỉ áp dụng trong các cơ sở nghiên cứu.

+ Huyết thanh học là kỹ thuật phát hiện kháng nguyên hoặc kháng thể, kỹ thuật sử dụng là test nhanh hoặc ELISA.

Test nhanh tìm kháng nguyên của vi rút adeno có độ nhạy và đặc hiệu khoảng 60 - 70% thường được sử dụng để sàng lọc. Để chẩn đoán khẳng định cần làm Real-time PCR.

- Xét nghiệm khẳng định vi rút adeno bằng xét nghiệm Real-time PCR trong dịch tỵ hầu (có thể lấy dịch nội khí quản hoặc dịch rửa phế quản phế nang).

Xét nghiệm có giá trị trong chẩn đoán căn nguyên gây viêm phế quản phổi với độ nhạy và độ đặc hiệu cao nhất. Xét nghiệm Real-time PCR bệnh phẩm máu trong quá trình điều trị được chỉ định theo yêu cầu cụ thể của phác đồ điều trị.

- Chỉ định xét nghiệm Real-time PCR tìm vi rút adeno:

+ Sốt cao liên tục trên 48 giờ, đáp ứng kém với thuốc hạ sốt, và

+ Biểu hiện viêm đường hô hấp, viêm kết mạc, nôn, rối loạn tiêu hóa, và

+ Xét nghiệm phản ứng viêm không đặc hiệu tăng cao, hoặc có bệnh kèm theo.

Như vậy, công đoạn chẩn đoán căn nguyên, bệnh do vi rút Adeno được thực hiện theo những xét nghiệm nêu trên.

Xét nghiệm huyết học, sinh hóa máu và vi sinh, sinh học phân tử bao gồm những gì?

Việc xét nghiệm huyết học, sinh hóa máu và vi sinh, sinh học phân tử được quy định tại khoản 2.2.2 tiểu mục 2.2 Mục II Hướng dẫn ban hành kèm theo Quyết định 3451/QĐ-BYT năm 2022 có đề cập, những biến đổi về xét nghiệm sinh hóa, huyết học của nhiễm vi rút adeno thường không đặc hiệu.

Việc chỉ định xét nghiệm tùy theo mức độ của bệnh và điều kiện của cơ sở điều trị.

Theo đó, xét nghiệm huyết học, sinh hóa máu và vi sinh, sinh học phân tử khi nhiễm vi rút Adeno bao gồm những nội dung sau:

- Tổng phân tích tế bào máu: Bạch cầu bình thường hoặc giảm nhẹ. Bạch cầu lympho giảm nặng, thiếu máu và giảm tiểu cầu trong trường hợp nặng;

- Các chỉ số viêm có thể tăng: CRP hoặc procalcitonin và/hoặc ferritin, và/hoặc LDH và/hoặc IL-6;

- Các xét nghiệm giúp chẩn đoán biến chứng, mức độ bệnh: điện giải đồ, đường máu, albumin, chức năng gan thận, khí máu, lactate, tổng phân tích nước tiểu;

- Với mức độ nặng, nguy kịch: Đông máu cơ bản (PT, aPTT, Fibrinogen, D-dimer), miễn dịch dịch thể (IgA, IgG, IgM) miễn dịch tế bào (CD3, CD4, CD8). Nếu nghi ngờ có biểu hiện ở tim mạch: CK-MB, troponin I/T, BNP/NT-pro-BNP);

- Các xét nghiệm vi sinh: cấy máu, cấy dịch tỵ hầu, dịch nội khí quản, dịch rửa phế quản - phế nang, mycoplasma, nấm, lao và các vi rút khác tùy tình trạng của người bệnh.

Xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh được quy định thế nào?

Căn cứ khoản 2.2.3 tiểu mục 2.2 Mục II Hướng dẫn ban hành kèm theo Quyết định 3451/QĐ-BYT năm 2022, Xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh bao gồm Xquang, Siêu âm phổi, CT Scan và Siêu âm tim.

Cụ thể về từng trường hợp như sau:

- Xquang tim phổi có thể có hình ảnh mờ phế nang khu trú ở một thùy, nhiều thùy hay lan tỏa hai phế trường; ứ khí xen kẽ đám mờ rải rác; tràn dịch màng phổi khu trú, mờ rãnh liên thùy.

- Siêu âm phổi hình ảnh B - line đặc trưng của viêm phổi do vi rút, đông đặc dưới màng phổi. Siêu âm ổ bụng để loại trừ lồng ruột, viêm ruột thừa, viêm tụy cấp.

- CT scan phổi khi tổn thương lan tỏa trên Xquang phổi: hình ảnh đông đặc nhu mô phổi, kính mờ lan tỏa kèm ứ khí xen kẽ.

- Siêu âm tim trong các trường hợp nặng hoặc nghi ngờ có biểu hiện ở tim mạch.

Như vậy, việc thực hiện chuẩn đoán hình ảnh vi rút Adeno được thực hiện theo nội dung nêu trên.

Người được gọi là phơi nhiễm với vi rút adeno trong trường hợp nào?

Tại tiểu mục 3.1 Mục III Hướng dẫn ban hành kèm theo Quyết định 3451/QĐ-BYT năm 2022 xác định:

Người phơi nhiễm với vi rút adeno là người tiếp xúc gần với người bệnh hoặc người mang vi rút adeno.

Ngoài ra, nội dung này cũng giải thích một số tên gọi khác như sau:

Ca bệnh xác định: Người đang có biểu hiện lâm sàng và có kết quả xét nghiệm dương tính với vi rút adeno.

Ca bệnh nghi ngờ: Là các trường hợp có biểu hiện nhiễm vi rút cấp tính và có biểu hiện lâm sàng ở một số cơ quan, tổ chức thường gặp như hô hấp, mắt, hạch cổ, tiêu hóa.

Người mang vi rút adeno: Người có kết quả xét nghiệm dương tính với vi rút adeno nhưng không có triệu chứng lâm sàng.

Xem chi tiết tại Quyết định 3451/QĐ-BYT năm 2022.