Xử lý hợp đồng bảo đảm vô hiệu từng phần như thế nào? Hợp đồng bảo đảm có hiệu lực từ thời điểm nào?

Nội dung chính

• Xử lý hợp đồng bảo đảm vô hiệu từng phần như thế nào?
• Hợp đồng bảo đảm có hiệu lực từ thời điểm nào?
• Có các loại hợp đồng bảo đảm nào theo quy định của pháp luật hiện hành?

Xử lý hợp đồng bảo đảm vô hiệu từng phần như thế nào?

Căn cứ theo quy định tại Điều 30 Nghị định 21/2021/NĐ-CP, việc xử lý hợp đồng bảo đảm vô hiệu từng phần như sau:

- Trường hợp một phần nội dung hợp đồng bảo đảm bị tuyên bố vô hiệu theo quy định của Bộ luật Dân sự, luật khác liên quan thì nghĩa vụ được bảo đảm thực hiện theo phần nội dung này trở thành nghĩa vụ không có bảo đảm, bao gồm:

+ Phần nội dung của hợp đồng thuộc quyền của người không tham gia hợp đồng bảo đảm trong trường hợp tài sản dùng để bảo đảm thuộc sở hữu chung, trừ trường hợp quy định tại Điều 27 Nghị định 21/2021/NĐ-CP;

+ Phần nội dung của hợp đồng liên quan đến một hoặc một số người không có năng lực pháp luật dân sự hoặc năng lực hành vi dân sự phù hợp với hợp đồng bảo đảm trong trường hợp bên bảo đảm hoặc bên nhận bảo đảm gồm nhiều người;

+ Phần nội dung của hợp đồng liên quan đến một hoặc một số tài sản không đủ điều kiện để dùng bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trong trường hợp một nghĩa vụ được bảo đảm thực hiện bằng nhiều tài sản;

+ Phần nội dung của hợp đồng vi phạm điều cấm, trái đạo đức xã hội hoặc giới hạn thực hiện quyền theo quy định của Bộ luật Dân sự, luật khác liên quan trong trường hợp các phần nội dung khác của hợp đồng bảo đảm không vi phạm;

+ Nội dung khác theo quy định của Bộ luật Dân sự, luật khác liên quan.

- Trường hợp một nghĩa vụ được nhiều người cùng bảo lãnh hoặc được bảo đảm thực hiện bằng nhiều tài sản mà chỉ có một, một số người cùng bảo lãnh hoặc chỉ có một, một số tài sản bảo đảm thuộc phần nội dung hợp đồng bảo đảm bị tuyên bố vô hiệu:

+ Việc bảo đảm thực hiện nghĩa vụ thuộc phần nội dung hợp đồng bảo đảm này được giải quyết theo quy định tại Điều 338 của Bộ luật Dân sự và khoản 2 Điều 5 Nghị định 21/2021/NĐ-CP.

Theo đó, trường hợp một phần nội dung hợp đồng bảo đảm bị tuyên bố vô hiệu thì nghĩa vụ được bảo đảm thực hiện theo phần nội dung này trở thành nghĩa vụ không có bảo đảm.

Xử lý hợp đồng bảo đảm vô hiệu từng phần như thế nào? Hợp đồng bảo đảm có hiệu lực từ thời điểm nào?

Hợp đồng bảo đảm có hiệu lực từ thời điểm nào?

Căn cứ theo quy định tại Điều 22 Nghị định 21/2021/NĐ-CP, quy định như sau:

Hiệu lực của hợp đồng bảo đảm

1. Hợp đồng bảo đảm được công chứng, chứng thực theo quy định của Bộ luật Dân sự, luật khác liên quan hoặc theo yêu cầu thì có hiệu lực từ thời điểm được công chứng, chứng thực.

2. Hợp đồng bảo đảm không thuộc khoản 1 Điều này có hiệu lực từ thời điểm do các bên thỏa thuận. Trường hợp không có thỏa thuận thì có hiệu lực từ thời điểm hợp đồng được giao kết.

3. Trường hợp tài sản bảo đảm được rút bớt theo thỏa thuận thì phần nội dung hợp đồng bảo đảm liên quan đến tài sản được rút bớt không còn hiệu lực; tài sản bảo đảm được bổ sung hoặc thay thế thì việc sửa đổi, bổ sung hợp đồng bảo đảm liên quan đến tài sản này thực hiện theo quy định của Bộ luật Dân sự, luật khác liên quan.

4. Biện pháp bảo đảm chưa phát sinh hiệu lực đối kháng với người thứ ba không làm thay đổi hoặc không làm chấm dứt hiệu lực của hợp đồng bảo đảm.

Như vậy, hợp đồng bảo đảm có lực từ thời điểm công chứng, chứng thực trong trường hợp có quy định tại Bộ luật Dân sự, luật khác liên quan hoặc theo yêu cầu.

Nếu không thuộc trường hợp nêu trên, hợp đồng bảo đảm sẽ có hiệu lực từ thời điểm do các bên thỏa thuận. Nếu không thỏa thuận thì có hiệu lực từ thời điểm hợp đồng được giao kết.

Có các loại hợp đồng bảo đảm nào theo quy định của pháp luật hiện hành?

Căn cứ theo quy định tại khoản 5 Điều 3 Nghị định 21/2021/NĐ-CP, quy định như sau:

Giải thích từ ngữ

...

5. Hợp đồng bảo đảm bao gồm hợp đồng cầm cố tài sản, hợp đồng thế chấp tài sản, hợp đồng đặt cọc, hợp đồng ký cược, hợp đồng ký quỹ, hợp đồng mua bán tài sản có bảo lưu quyền sở hữu, hợp đồng bảo lãnh hoặc hợp đồng tín chấp.

Hợp đồng bảo đảm có thể là sự thỏa thuận giữa bên bảo đảm và bên nhận bảo đảm hoặc thỏa thuận giữa bên bảo đảm, bên nhận bảo đảm và người có nghĩa vụ được bảo đảm.

Hợp đồng bảo đảm có thể được thể hiện bằng hợp đồng riêng hoặc là điều khoản về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trong hình thức giao dịch dân sự khác phù hợp với quy định của pháp luật.

Như vậy, hợp đồng bảo đảm bao gồm 07 loại hợp đồng sau:

- Hợp đồng cầm cố tài sản.

- Hợp đồng thế chấp tài sản.

- Hợp đồng đặt cọc.

- Hợp đồng ký cược.

- Hợp đồng ký quỹ.

- Hợp đồng mua bán tài sản có bảo lưu quyền sở hữu.

- Hợp đồng bảo lãnh hoặc hợp đồng tín chấp.