Nếu không có trong di chúc hợp pháp của ba mẹ thì con cái có được hưởng tài sản thừa kế hay không?

Nội dung chính

• Phải đáp ứng những điều kiện gì để được công nhận là một di chúc hợp pháp?
• Con cái làm chứng trong việc lập di chúc phân chia tài sản của ba mẹ thì có được coi là di chúc hợp pháp hay không?
• Con cái có được hưởng tài sản thừa kế trong trường hợp không có tên trong di chúc hợp pháp của ba mẹ hay không?

Phải đáp ứng những điều kiện gì để được công nhận là một di chúc hợp pháp?

Theo khoản 1 Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về di chúc hợp pháp sau đây:

Di chúc hợp pháp

1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;

b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.

2. Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.

3. Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.

4. Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này.

5. Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.

Theo đó, di chúc được công nhận là hợp pháp khi đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:

- Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;

- Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.

Con cái có được hưởng tài sản thừa kế trong trường hợp không có trên trong di chúc của ba mẹ hay không? (hình từ internet)

Con cái làm chứng trong việc lập di chúc phân chia tài sản của ba mẹ thì có được coi là di chúc hợp pháp hay không?

Theo Điều 632 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về người làm chứng cho việc lập di chúc như sau:

Người làm chứng cho việc lập di chúc

Mọi người đều có thể làm chứng cho việc lập di chúc, trừ những người sau đây:

1. Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc.

2. Người có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan tới nội dung di chúc.

3. Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.

Theo đó, con cái thuộc hàng thừa kế thứ nhất theo pháp luật của cha mẹ theo quy định tại khoản 1 Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015.

Do vậy, căn cứ theo quy định trên, con cái không được làm chứng cho di chúc của cha mẹ.

Con cái có được hưởng tài sản thừa kế trong trường hợp không có tên trong di chúc hợp pháp của ba mẹ hay không?

Theo Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc như sau:

Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc

1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:

a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;

b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.

2. Quy định tại khoản 1 Điều này không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật này.

Theo đó, con cái chưa thành niên hoặc đã thành niên nhưng không có khả năng lao động vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo di chúc trong trường hợp không được ba mẹ cho hưởng tài sản hoặc chỉ cho hưởng phần tài sản ít hơn hai phần ba suất đó.

Tuy nhiên, quy định trên đây không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 Bộ luật Dân sự 2015 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015 bao gồm:

- Con cái bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ ba mẹ (người để lại di sản), xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của ba mẹ để lại di sản;

- Con cái vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng ba mẹ (người để lại di sản);

- Con cái bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;

- Con cái có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của ba mẹ (người để lại di sản).