Người chưa thực hiện phẫu thuật chuyển giới có được quyền chuyển đổi giới tính và thay đổi tên trên giấy tờ không?

Nội dung chính

• Trường hợp nào một người được phép chuyển đổi giới tính trên giấy tờ?
• Khi nào thì một người được đổi sang tên khác trên giấy tờ?
• Thủ tục đổi tên và giới tính trên giấy tờ như thế nào?

Trường hợp nào một người được phép chuyển đổi giới tính trên giấy tờ?

Theo Điều 37 Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:

Việc chuyển đổi giới tính được thực hiện theo quy định của luật. Cá nhân đã chuyển đổi giới tính có quyền, nghĩa vụ đăng ký thay đổi hộ tịch theo quy định của pháp luật về hộ tịch; có quyền nhân thân phù hợp với giới tính đã được chuyển đổi theo quy định của Bộ luật này và luật khác có liên quan.

Như có thể thấy hiện nay luật chưa có quy định rõ khái niệm đã chuyển đổi giới tính là như thế nào, có bao gồm người chưa thực hiện phẫu thuật chuyển giới hay không. Nhưng cũng không có yêu cầu kiểm tra về y tế cho những người đã chuyển đổi giới tính. Nên rất có thể việc chưa thực hiện phẫu thuật chuyển giới là rào cản cho bạn trong việc thực hiện chuyển đổi trên giấy tờ.

Chưa thực hiện phẫu thuật chuyển giới có được thay đổi tên?

Khi nào thì một người được đổi sang tên khác trên giấy tờ?

Căn cứ Điều 28 Bộ luật Dân sự 2015 quy định các trường hợp được thay đổi tên bao gồm:

- Theo yêu cầu của người có tên mà việc sử dụng tên đó gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền, lợi ích hợp pháp của người đó;

- Theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi về việc thay đổi tên cho con nuôi hoặc khi người con nuôi thôi làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại tên mà cha đẻ, mẹ đẻ đã đặt;

- Theo yêu cầu của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc người con khi xác định cha, mẹ cho con;

- Thay đổi tên của người bị lưu lạc đã tìm ra nguồn gốc huyết thống của mình;

- Thay đổi tên của vợ, chồng trong quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài để phù hợp với pháp luật của nước mà vợ, chồng người nước ngoài là công dân hoặc lấy lại tên trước khi thay đổi;

- Thay đổi tên của người đã xác định lại giới tính, người đã chuyển đổi giới tính;

- Trường hợp khác do pháp luật về hộ tịch quy định.

Việc thay đổi tên của cá nhân không làm thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự được xác lập theo tên cũ.

Như vậy trường hợp nếu bạn là người đã chuyển đổi giới tính rồi thì sẽ được đổi tên, còn trường hợp chưa được chuyển đổi giới tính thì nếu bạn cảm thấy tên hiện tại khi sử dụng gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền, lợi ích hợp pháp của mình thì có thể yêu cầu thay đổi tên.

Lưu ý quy định trên chưa bao gồm thay đổi họ.

Thủ tục đổi tên và giới tính trên giấy tờ như thế nào?

Căn cứ Điều 27 Luật Hộ tịch 2014 quy định về thẩm quyền đăng ký thay đổi, cải chính, bổ sung hộ tịch thì việc thay đổi tên và chuyển đổi giới tính thuộc thẩm quyền của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đăng ký hộ tịch trước đây hoặc nơi cư trú của cá nhân có thẩm quyền giải quyết việc thay đổi, cải chính hộ tịch cho người chưa đủ 14 tuổi;

Như vậy nếu trường hợp bạn muốn thay đổi tên và giới tính thì đến Ủy ban nhân dân xã nơi đang cư trú.

Căn cứ Điều 28 Luật Hộ tịch 2014 quy định về thủ tục thay đổi, cải chính hộ tịch như sau:

1. Người yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch nộp tờ khai theo mẫu quy định và giấy tờ liên quan cho cơ quan đăng ký hộ tịch.

2. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ theo quy định tại khoản 1 Điều này, nếu thấy việc thay đổi, cải chính hộ tịch là có cơ sở, phù hợp với quy định của pháp luật dân sự và pháp luật có liên quan, công chức tư pháp - hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng người yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch ký vào Sổ hộ tịch và báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã cấp trích lục cho người yêu cầu.

Trường hợp thay đổi, cải chính hộ tịch liên quan đến Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn thì công chức tư pháp - hộ tịch ghi nội dung thay đổi, cải chính hộ tịch vào Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn.

Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn được kéo dài thêm không quá 03 ngày làm việc.

3. Trường hợp đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch không phải tại nơi đăng ký hộ tịch trước đây thì Ủy ban nhân dân cấp xã phải thông báo bằng văn bản kèm theo bản sao trích lục hộ tịch đến Ủy ban nhân dân nơi đăng ký hộ tịch trước đây để ghi vào Sổ hộ tịch.

Trường hợp nơi đăng ký hộ tịch trước đây là Cơ quan đại diện thì Ủy ban nhân dân cấp xã phải thông báo bằng văn bản kèm theo bản sao trích lục hộ tịch đến Bộ Ngoại giao để chuyển đến Cơ quan đại diện ghi vào Sổ hộ tịch.