Người tham gia tố tụng có quyền đưa ra các chứng cứ hỗ trợ quá trình giải quyết vụ án hay không? Người tham gia tố tụng không biết chữ thì việc lập biên bản được tiến hành như thế nào?

Nội dung chính

• Người tham gia tố tụng có bao gồm người chứng kiến vụ án hay không?
• Người tham gia tố tụng có quyền đưa ra các chứng cứ hỗ trợ quá trình giải quyết vụ án hay không?
• Người tham gia tố tụng không biết chữ thì việc lập biên bản được tiến hành như thế nào?

Người tham gia tố tụng có bao gồm người chứng kiến vụ án hay không?

Căn cứ Điều 55 Bộ luật tố tụng Hình sự 2015 có quy định về người tham gia tố tụng như sau:

"Điều 55. Người tham gia tố tụng

1. Người tố giác, báo tin về tội phạm, kiến nghị khởi tố.

2. Người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố.

3. Người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp.

4. Người bị bắt.

5. Người bị tạm giữ.

6. Bị can.

7. Bị cáo.

8. Bị hại.

9. Nguyên đơn dân sự.

10. Bị đơn dân sự.

11. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án.

12. Người làm chứng.

13. Người chứng kiến.

14. Người giám định.

15. Người định giá tài sản.

16. Người phiên dịch, người dịch thuật.

17. Người bào chữa.

18. Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại, đương sự.

19. Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị tố giác, bị kiến nghị khởi tố.

20. Người đại diện theo pháp luật của pháp nhân phạm tội, người đại diện khác theo quy định của Bộ luật này."

Theo quy định trên, có thể thấy người tham gia tố tụng bao gồm nhiều đối tượng, trong đó có người chứng kiến vụ án hình sự.

Người tham gia tố tụng có quyền đưa ra các chứng cứ hỗ trợ quá trình giải quyết vụ án hay không?

Căn cứ Điều 26 Bộ luật tố tụng Hình sự 2015 có quy định về quá trình tranh tụng trong xét xử như sau:

"Điều 26. Tranh tụng trong xét xử được bảo đảm

Trong quá trình khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, Điều tra viên, Kiểm sát viên, người khác có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người bị buộc tội, người bào chữa và người tham gia tố tụng khác đều có quyền bình đẳng trong việc đưa ra chứng cứ, đánh giá chứng cứ, đưa ra yêu cầu để làm rõ sự thật khách quan của vụ án.

Tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án do Viện kiểm sát chuyển đến Tòa án để xét xử phải đầy đủ và hợp pháp. Phiên tòa xét xử vụ án hình sự phải có mặt đầy đủ những người theo quy định của Bộ luật này, trường hợp vắng mặt phải vì lý do bất khả kháng hoặc do trở ngại khách quan hoặc trường hợp khác do Bộ luật này quy định. Tòa án có trách nhiệm tạo điều kiện cho Kiểm sát viên, bị cáo, người bào chữa, những người tham gia tố tụng khác thực hiện đầy đủ quyền, nghĩa vụ của mình và tranh tụng dân chủ, bình đẳng trước Tòa án.

Mọi chứng cứ xác định có tội, chứng cứ xác định vô tội, tình tiết tăng nặng, tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, áp dụng điểm, khoản, điều của Bộ luật hình sự để xác định tội danh, quyết định hình phạt, mức bồi thường thiệt hại đối với bị cáo, xử lý vật chứng và những tình tiết khác có ý nghĩa giải quyết vụ án đều phải được trình bày, tranh luận, làm rõ tại phiên tòa.

Bản án, quyết định của Tòa án phải căn cứ vào kết quả kiểm tra, đánh giá chứng cứ và kết quả tranh tụng tại phiên tòa."

Theo đó, một trong những quyền của người tham gia tố tụng là được bình đẳng trong việc đưa ra chứng cứ, đánh giá chứng cứ, đưa ra yêu cầu để làm rõ sự thật khách quan của vụ án.

Do đó, trong trường hợp có chứng cứ khách quan, có thật, người tham gia tố tụng hoàn toàn có quyền cung cấp cho Tòa án để xác minh, nếu hợp pháp thì được dùng làm căn cứ giải quyết vụ án.

Người tham gia tố tụng không biết chữ thì việc lập biên bản được tiến hành như thế nào?

Người tham gia tố tụng không biết chữ thì việc lập biên bản được tiến hành như thế nào? (Hình từ Internet)

Tại Điều 133 Bộ luật tố tụng Hình sự 2015 có quy định về biên bản trong quá trình tố tụng như sau:

"Điều 133. Biên bản

1. Khi tiến hành hoạt động tố tụng phải lập biên bản theo mẫu thống nhất.

Biên bản ghi rõ địa điểm, giờ, ngày, tháng, năm tiến hành tố tụng, thời gian bắt đầu và thời gian kết thúc, nội dung của hoạt động tố tụng, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng hoặc người liên quan đến hoạt động tố tụng, khiếu nại, yêu cầu hoặc đề nghị của họ.

2. Biên bản phải có chữ ký của những người mà Bộ luật này quy định. Những điểm sửa chữa, thêm, bớt, tẩy xóa trong biên bản phải được xác nhận bằng chữ ký của họ.

Trường hợp người tham gia tố tụng không ký vào biên bản thì người lập biên bản ghi rõ lý do và mời người chứng kiến ký vào biên bản.

Trường hợp người tham gia tố tụng không biết chữ thì người lập biên bản đọc biên bản cho họ nghe với sự có mặt của người chứng kiến. Biên bản phải có điểm chỉ của người tham gia tố tụng và chữ ký của người chứng kiến.

Trường hợp người tham gia tố tụng có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc vì lý do khác mà không thể ký vào biên bản thì người lập biên bản đọc biên bản cho họ nghe với sự có mặt của người chứng kiến và những người tham gia tố tụng khác. Biên bản phải có chữ ký của người chứng kiến."

Như vậy, khi lấy lời khai của người không biết chữ, cán bộ lấy lời khai phải lập biên bản và đọc cho người không biết chữ nghe với sự có mặt của người chứng kiến.

Biên bản phải có điểm chỉ của người tham gia tố tụng và chữ ký của người chứng kiến.