Nhận nuôi con nuôi khi cả vợ và chồng đều tham gia bảo hiểm xã hội thì có phải cả hai đều được hưởng chế độ thai sản?

Nội dung chính

• Nhận nuôi con nuôi khi cả vợ và chồng đều tham gia bảo hiểm xã hội thì có phải cả hai đều được hưởng chế độ thai sản?
• Thời gian hưởng chế độ thai sản khi nhận nuôi con nuôi được quy định ra sao? Mức hưởng trợ cấp một lần là bao nhiêu?
• Người nhận nuôi con nuôi trong nước cần đáp ứng những điều kiện gì theo quy định?

Nhận nuôi con nuôi khi cả vợ và chồng đều tham gia bảo hiểm xã hội thì có phải cả hai đều được hưởng chế độ thai sản?

Tại Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định như sau:

Điều kiện hưởng chế độ thai sản

1. Người lao động được hưởng chế độ thai sản khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Lao động nữ mang thai;

b) Lao động nữ sinh con;

c) Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ;

d) Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi;

đ) Lao động nữ đặt vòng tránh thai, người lao động thực hiện biện pháp triệt sản;

e) Lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội có vợ sinh con.

2. Người lao động quy định tại các điểm b, c và d khoản 1 Điều này phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.

3. Người lao động quy định tại điểm b khoản 1 Điều này đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.

4. Người lao động đủ điều kiện quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều này mà chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con hoặc nhận con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì vẫn được hưởng chế độ thai sản theo quy định tại các Điều 34, 36, 38 và khoản 1 Điều 39 của Luật này.

Đồng thời tại Điều 36 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định như sau:

Thời gian hưởng chế độ khi nhận nuôi con nuôi

Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi. Trường hợp cả cha và mẹ cùng tham gia bảo hiểm xã hội đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản quy định tại khoản 2 Điều 31 của Luật này thì chỉ cha hoặc mẹ được nghỉ việc hưởng chế độ.

Chiếu theo những quy định này thì trường hợp nhận nuôi con nuôi mà cả cha và mẹ cùng tham gia bảo hiểm xã hội đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản thì chỉ cha hoặc mẹ được nghỉ việc hưởng chế độ.

Như vậy, nhận nuôi con nuôi khi cả vợ và chồng đều tham gia bảo hiểm xã hội thì chỉ một trong hai được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.

Nhận nuôi con nuôi khi cả vợ và chồng đều tham gia bảo hiểm xã hội thì có phải cả hai đều được hưởng chế độ thai sản? (hình từ internet)

Thời gian hưởng chế độ thai sản khi nhận nuôi con nuôi được quy định ra sao? Mức hưởng trợ cấp một lần là bao nhiêu?

Căn cứ Điều 36 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và Điều 38 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định như sau:

Điều 36. Thời gian hưởng chế độ khi nhận nuôi con nuôi

Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi con đủ 06 tháng tuổi. Trường hợp cả cha và mẹ cùng tham gia bảo hiểm xã hội đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản quy định tại khoản 2 Điều 31 của Luật này thì chỉ cha hoặc mẹ được nghỉ việc hưởng chế độ.

...

Điều 38. Trợ cấp một lần khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi

Lao động nữ sinh con hoặc người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì được trợ cấp một lần cho mỗi con bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng lao động nữ sinh con hoặc tháng người lao động nhận nuôi con nuôi.

Trường hợp sinh con nhưng chỉ có cha tham gia bảo hiểm xã hội thì cha được trợ cấp một lần bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng sinh con cho mỗi con.

Chiếu theo quy định này thì người nhận nuôi con nuôi được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản khi nhận nuôi con nuôi là đến khi trẻ được 06 tháng tuổi và mức hưởng chế độ trợ cấp một lần cho mỗi con bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng người lao động nhận nuôi con nuôi.

Lưu ý: Mức lương cơ sở hiện nay là mức lương cơ sở là 1,49 triệu đồng và đã thực hiện từ ngày 01/7/2019 (theo Nghị định 38/2019/NĐ-CP) thì mức trợ cấp sẽ là 2.980.000 đồng. Mức hưởng trợ cấp một lần này sẽ tăng lên 3.600.000 đồng kể từ ngày 01/07/2023 (theo Nghị quyết 69/2022/QH15).

Người nhận nuôi con nuôi trong nước cần đáp ứng những điều kiện gì theo quy định?

Tại Điều 14 Luật Nuôi con nuôi 2010 quy định như sau:

Điều kiện đối với người nhận con nuôi

1. Người nhận con nuôi phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;

b) Hơn con nuôi từ 20 tuổi trở lên;

c) Có điều kiện về sức khỏe, kinh tế, chỗ ở bảo đảm việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con nuôi;

d) Có tư cách đạo đức tốt.

2. Những người sau đây không được nhận con nuôi:

a) Đang bị hạn chế một số quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên;

b) Đang chấp hành quyết định xử lý hành chính tại cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh;

c) Đang chấp hành hình phạt tù;

d) Chưa được xóa án tích về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của người khác; ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu, người có công nuôi dưỡng mình; dụ dỗ, ép buộc hoặc chứa chấp người chưa thành niên vi phạm pháp luật; mua bán, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em.

3. Trường hợp cha dượng nhận con riêng của vợ, mẹ kế nhận con riêng của chồng làm con nuôi hoặc cô, cậu, dì, chú, bác ruột nhận cháu làm con nuôi thì không áp dụng quy định tại điểm b và điểm c khoản 1 điều này.

Chiếu theo quy định trên thì người nhận nuôi con nuôi cần đáp ứng các điều kiện sau:

- Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;

- Hơn con nuôi từ 20 tuổi trở lên;

- Có điều kiện về sức khỏe, kinh tế, chỗ ở bảo đảm việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con nuôi;

- Có tư cách đạo đức tốt.

- Không thuộc trường hợp cấm nhận nuôi con nuôi quy định tại khoản 2 Điều này.