Sau khi nắn bó bột gãy mâm chày thì có phải tiếp tục theo dõi và xử lý tai biến hay không? Kỹ thuật này được chống chỉ định trong trường hợp nào?

Nội dung chính

• Sau khi nắn bó bột gãy mâm chày thì có phải tiếp tục theo dõi và xử lý tai biến hay không?
• Nắn bó bột gãy mâm chày chống chỉ định trong trường hợp nào?
• Nắn bó bột gãy mâm chày sẽ thực hiện theo các bước nào?

Sau khi nắn bó bột gãy mâm chày thì có phải tiếp tục theo dõi và xử lý tai biến hay không?

Nắn bó bột gãy mâm chày là một trong 62 Quy trình kỹ thuật Ngoại khoa, chuyên khoa Chấn thương chỉnh hình ban hành kèm theo Quyết định 5728/QĐ-BYT năm 2017.

Căn cứ theo quy định tại Mục VI Quy trình kỹ thuật nắn bó bột gãy mâm chày ban hành kèm theo Quyết định 5728/QĐ-BYT năm 2017 như sau:

NẮN, BÓ BỘT GÃY MÂM CHÀY

...

VI. THEO DÕI VÀ XỬ TRÍ TAI BIẾN

- XQ kiểm tra.

- Để phát hiện sớm các biến chứng như: Chèn ép bột, hội chứng khoang cần kê cao chân, theo dõi cảm giác đau của người bệnh, vận động và cảm giác cũng như màu sắc, nhiệt độ của ngón chân.

- Khám lại sau 24 giờ kiểm tra xem có chèn ép không.

- Nếu có dấu hiệu chèn ép cho nới bột ngay.

...

Theo đó, nắn bó bột gãy mâm chày cần phải thực hiện theo dõi như sau:

- XQ kiểm tra.

- Để phát hiện sớm các biến chứng như: Chèn ép bột, hội chứng khoang cần kê cao chân, theo dõi cảm giác đau của người bệnh, vận động và cảm giác cũng như màu sắc, nhiệt độ của ngón chân.

- Khám lại sau 24 giờ kiểm tra xem có chèn ép không.

- Nếu có dấu hiệu chèn ép cho nới bột ngay.

Như vậy, sau khi nắn bó bột gãy mâm chày thì phải tiếp tục theo dõi và xử lý tai biến như trên.

Nắn bó bột gãy mâm chày

Nắn bó bột gãy mâm chày chống chỉ định trong trường hợp nào?

Căn cứ theo quy định tại Mục III Quy trình kỹ thuật nắn bó bột gãy mâm chày ban hành kèm theo Quyết định 5728/QĐ-BYT năm 2017 như sau:

NẮN, BÓ BỘT GÃY MÂM CHÀY

...

II. CHỈ ĐỊNH

- Đối với tất cả các trường hợp gãy kín mâm chày di lệch ít và mới.

- Với những trường hợp gãy nhiều mảnh phức tạp, phẫu thuật khó khăn có thể điều trị bảo tồn.

III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH

- Gãy hở từ độ 2 trở lên.

- Gãy xương kèm theo tổn thương mạch máu, thần kinh, hội chứng khoang.

- Những trường hợp sưng nề nhiều, nhiều nốt phỏng do người bệnh đến muộn hoặc đắp lá.

...

Theo đó, nắn bó bột gãy mâm chày phải chống chỉ định cho những trường hợp:

+ Gãy hở từ độ 2 trở lên.

+ Gãy xương kèm theo tổn thương mạch máu, thần kinh, hội chứng khoang.

+ Những trường hợp sưng nề nhiều, nhiều nốt phỏng do người bệnh đến muộn hoặc đắp lá.

Nắn bó bột gãy mâm chày sẽ thực hiện theo các bước nào?

Căn cứ theo quy định tại Mục V Quy trình kỹ thuật nắn bó bột gãy mâm chày ban hành kèm theo Quyết định 5728/QĐ-BYT năm 2017 như sau:

NẮN, BÓ BỘT GÃY MÂM CHÀY

...

IV. CHUẨN BỊ

1. Người thực hiện: 04 người

- Bác sỹ. 01

- Kỹ thuật viên: 03

2. Người bệnh:

- Sau tai nạn sinh hoạt, tai nạn lao động…..

- Có chẩn đoán gãy mâm chày và có chỉ định điều trị bảo tồn.

- Được giải thích kỹ mục đích của thủ thuật,quá trình tiến hành làm thủ thuật.

- Được vệ sinh sạch sẽ, và bộc chi bên bó bột.

- Với người bệnh gây mê cần nhịn ăn uống 6 giờ.

3. Phương tiện:

- Thuốc gây mê tĩnh mạch hoặc gây tê tại chỗ.

- Máy C-ARM.

- Bàn nắn chỉnh Pelvie.

- Bơm tiêm 20ml, kim lấy thuốc số 24, bông băng cồn gạc.

- Bột thạch cao: 10- 12 cuộn khổ 20cm (bột liền); 12- 14 cuộn khổ 20cm (bột tự cán).

- Bông lót: 2-4 cuộn khổ 20cm.

4. Thời gian thực hiện thủ thuật: 60- 80 phút.

V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1. Tư thế:

Người bệnh nằm ngửa trên bàn chỉnh hình để được gây mê hoặc gây tê tại chỗ.

2. Vô cảm

- Gây mê tĩnh mạch

- Gây tê tại ổ gãy

3. Kỹ thuật:

- Sau gây mê, gây tê cho người bệnh nằm ngửa cố định cổ chân hai bên vào bàn nắn chỉnh.

- Kỹ thuật viên 1: Xoay tay kéo bàn chỉnh hình để kéo dài chi dọc theo trục 5- 7 phút.

- Kỹ thuật viên 2: Sát trùng rộng vùng khớp gối, đi găng vô khuẩn hút máu tụ trong khớp gối. Sau đó dùng hai bàn tay nắn chỉnh ép các mảnh gãy về vị trí giải phẫu.

- Kỹ thuật viên 3: Kiểm tra trên C- ARM và bó bột Đùi cẳng bàn chân.

...

Theo đó, khi nắn bó bột gãy mâm chày phải thực hiện theo các bước như sau:

Về tư thực hiện ủa người bệnh phải:

Người bệnh nằm ngửa trên bàn chỉnh hình để được gây mê hoặc gây tê tại chỗ.

Tiếp đến là sử dụng phương pháp vô cảm

+ Gây mê tĩnh mạch

+ Gây tê tại ổ gãy

Tiến hành các bước kỹ thuật:

+ Sau gây mê, gây tê cho người bệnh nằm ngửa cố định cổ chân hai bên vào bàn nắn chỉnh.

+ Kỹ thuật viên 1: Xoay tay kéo bàn chỉnh hình để kéo dài chi dọc theo trục 5- 7 phút.

+ Kỹ thuật viên 2: Sát trùng rộng vùng khớp gối, đi găng vô khuẩn hút máu tụ trong khớp gối. Sau đó dùng hai bàn tay nắn chỉnh ép các mảnh gãy về vị trí giải phẫu.

+ Kỹ thuật viên 3: Kiểm tra trên C- ARM và bó bột Đùi cẳng bàn chân.