Thư ký Tòa án đồng thời là chú ruột của người khởi kiện trong vụ án hành chính thì có phải từ chối tham gia tố tụng hay không?

Nội dung chính

• Thư ký Tòa án đồng thời là chú ruột của người khởi kiện trong vụ án hành chính thì có phải từ chối tham gia tố tụng hay không?
• Thủ tục từ chối tiến hành tố tụng khi Thư ký Tòa án đồng thời là chú ruột của người khởi kiện trong vụ án hành chính có bắt buộc phải lập thành văn bản hay không?
• Ai có thẩm quyền thay đổi Thư ký Tòa án đồng thời là chú ruột của người khởi kiện trong vụ án hành chính tại phiên Tòa?

Thư ký Tòa án đồng thời là chú ruột của người khởi kiện trong vụ án hành chính thì có phải từ chối tham gia tố tụng hay không?

Những trường hợp phải từ chối hoặc thay đổi người tiến hành tố tụng được quy định tại Điều 45 Luật Tố tụng hành chính 2015, được bổ sung bởi khoản 1 Điều 2 Luật Kiểm toán nhà nước sửa đổi 2019 theo đó:

Những trường hợp phải từ chối hoặc thay đổi người tiến hành tố tụng

Người tiến hành tố tụng phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi nếu thuộc một trong những trường hợp sau đây:

1. Đồng thời là đương sự, người đại diện, người thân thích của đương sự.

2. Đã tham gia với tư cách người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, người làm chứng, người giám định, người phiên dịch trong cùng vụ án đó.

3. Đã tham gia vào việc ra quyết định hành chính hoặc có liên quan đến hành vi hành chính bị khởi kiện.

4. Đã tham gia vào việc ra quyết định giải quyết khiếu nại đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khởi kiện.

5. Đã tham gia vào việc ra quyết định kỷ luật buộc thôi việc công chức hoặc đã tham gia vào việc ra quyết định giải quyết khiếu nại đối với quyết định kỷ luật buộc thôi việc công chức bị khởi kiện.

6. Đã tham gia vào việc ra quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh bị khởi kiện.Bổ sung;

6a. Đã tham gia vào việc lập báo cáo kiểm toán, ra quyết định giải quyết khiếu nại trong hoạt động kiểm toán nhà nước bị khởi kiện;

7. Đã tham gia vào việc lập danh sách cử tri bị khởi kiện.

8. Có căn cứ rõ ràng khác cho rằng họ có thể không vô tư trong khi làm nhiệm vụ.

Đồng thời, Thư ký Tòa án là một trong những người tiến hành tố tụng hành chính theo quy định tại Điều 36 Luật Tố tụng hành chính 2015, theo đó:

Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng

1. Các cơ quan tiến hành tố tụng hành chính gồm có:

a) Tòa án;

b) Viện kiểm sát.

2. Những người tiến hành tố tụng hành chính gồm có:

a) Chánh án Tòa án, Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án;

b) Viện trưởng Viện kiểm sát, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên.

Như vậy, những trường hợp mà người tiến hành tố tụng phải từ chối tiến hành tố tụng bao gồm trường hợp đồng thời là đương sự, người đại diện, người thân thích của đương sự.

Tại Luật Thi hành án dân sự 2008 có quy định về những người được xem là thân thích bao gồm: vợ, chồng, con, ông, bà, cha, mẹ, bác, chú, cô, cậu, dì, anh, chị, em của đương sự, của vợ hoặc chồng của đương sự.

Do đó, Thư ký Tòa án là chú ruột của người khởi kiện sẽ phải từ chối tiến hành tố tụng hoặc bị thay đổi do là người được xem là có mối quan hệ thân thích của người khởi kiện.

Thư ký Tòa án đồng thời là chú ruột của người khởi kiện trong vụ án hành chính thì có phải từ chối tham gia tố tụng hay không? (Hình từ Internet)

Thủ tục từ chối tiến hành tố tụng khi Thư ký Tòa án đồng thời là chú ruột của người khởi kiện trong vụ án hành chính có bắt buộc phải lập thành văn bản hay không?

Thủ tục từ chối tiến hành tố tụng hoặc đề nghị thay đổi Thư ký Tòa án được quy định tại Điều 48 Luật Tố tụng hành chính 2015, theo đó:

Thủ tục từ chối tiến hành tố tụng hoặc đề nghị thay đổi Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án

1. Việc từ chối tiến hành tố tụng hoặc đề nghị thay đổi Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án trước khi mở phiên tòa phải được lập thành văn bản, trong đó nêu rõ lý do và căn cứ của việc từ chối tiến hành tố tụng hoặc của việc đề nghị thay đổi người tiến hành tố tụng.

2. Việc từ chối tiến hành tố tụng hoặc đề nghị thay đổi những người quy định tại khoản 1 Điều này tại phiên tòa phải được ghi vào biên bản phiên tòa.

Như vậy, việc từ chối tiến hành tố tụng hoặc đề nghị thay đổi Thư ký Tòa án trước khi mở phiên tòa phải được lập thành văn bản, trong đó nêu rõ lý do và căn cứ của việc từ chối tiến hành tố tụng hoặc của việc đề nghị thay đổi người tiến hành tố tụng.

Việc từ chối tiến hành tố tụng hoặc đề nghị thay đổi Thư ký Tòa án tại phiên tòa phải được ghi vào biên bản phiên tòa.

Do đó, thủ tục từ chối tiến hành tố tụng khi Thư ký Tòa án đồng thời là chú ruột của người khởi kiện trong vụ án hành chính bắt buộc phải lập thành văn bản đồng thời nêu rõ lý do và căn cứ của việc từ chối này.

Ai có thẩm quyền thay đổi Thư ký Tòa án đồng thời là chú ruột của người khởi kiện trong vụ án hành chính tại phiên Tòa?

Quyết định việc thay đổi Thư ký Tòa án được quy định tại Điều 49 Luật Tố tụng hành chính 2015, theo đó:

Quyết định việc thay đổi Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án

…

2. Tại phiên tòa, việc thay đổi Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thư ký Tòa án do Hội đồng xét xử quyết định sau khi nghe ý kiến của người bị yêu cầu thay đổi. Hội đồng xét xử thảo luận tại phòng nghị án và quyết định theo đa số. Trường hợp phải thay đổi Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thư ký Tòa án mà không có người dự khuyết thay thế ngay thì Hội đồng xét xử ra quyết định hoãn phiên tòa. Chánh án Tòa án quyết định cử Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thư ký Tòa án thay thế người bị thay đổi; nếu người bị thay đổi là Chánh án Tòa án thì thẩm quyền quyết định được thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều này.

3. Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày hoãn phiên tòa, Chánh án Tòa án phải cử người khác thay thế.

Như vậy, tại phiên tòa, việc thay đổi Thư ký Tòa án do Hội đồng xét xử quyết định sau khi nghe ý kiến của người bị yêu cầu thay đổi. Hội đồng xét xử thảo luận tại phòng nghị án và quyết định theo đa số.

Trường hợp phải thay đổi Thư ký Tòa án mà không có người dự khuyết thay thế ngay thì Hội đồng xét xử ra quyết định hoãn phiên tòa. Chánh án Tòa án quyết định cử Thư ký Tòa án thay thế người bị thay đổi.