Trường hợp nào Hội đồng xét xử phúc thẩm ra quyết định hủy bản án sơ thẩm và đình chỉ vụ án? Trường hợp nào hủy bản án sơ thẩm để xét xử lại?

Nội dung chính

• Trường hợp nào Hội đồng xét xử phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm và tiến hành điều tra lại?
• Trường hợp nào Hội đồng xét xử phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm để xét xử lại?
• Trường hợp nào Hội đồng xét xử phúc thẩm ra quyết định hủy bản án sơ thẩm và đình chỉ vụ án?

Trường hợp nào Hội đồng xét xử phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm và tiến hành điều tra lại?

Căn cứ theo khoản 1 Điều 358 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về việc hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại hoặc xét xử lại như sau:

“1. Hội đồng xét xử phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại trong các trường hợp:

a) Có căn cứ cho rằng cấp sơ thẩm bỏ lọt tội phạm, người phạm tội hoặc để khởi tố, điều tra về tội nặng hơn tội đã tuyên trong bản án sơ thẩm;

b) Việc điều tra ở cấp sơ thẩm không đầy đủ mà cấp phúc thẩm không thể bổ sung được;

c) Có vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng trong giai đoạn điều tra, truy tố.”

Theo đó, khi thuộc một trong các trường hợp sau đây thì Hội đồng xét xử phúc thẩm sẽ hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại:

- Có căn cứ cho rằng cấp sơ thẩm bỏ lọt tội phạm, người phạm tội hoặc để khởi tố, điều tra về tội nặng hơn tội đã tuyên trong bản án sơ thẩm;

- Việc điều tra ở cấp sơ thẩm không đầy đủ mà cấp phúc thẩm không thể bổ sung được;

- Có vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng trong giai đoạn điều tra, truy tố.

Như vậy, nếu xét thấy việc điều tra ở cấp sơ thẩm không đầy đủ mà cấp phúc thẩm không thể bổ sung được thì Hội đồng xét xử phúc thẩm sẽ hủy bản án sơ thẩm và tiến hành điều tra lại.

Hội đồng xét xử phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm để xét xử lại trong trường hợp nào?

Trường hợp nào Hội đồng xét xử phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm để xét xử lại?

Theo khoản 2 Điều 358 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về việc hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại hoặc xét xử lại như sau:

“2. Hội đồng xét xử phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm để xét xử lại ở cấp sơ thẩm với thành phần Hội đồng xét xử mới trong các trường hợp:

a) Hội đồng xét xử sơ thẩm không đúng thành phần mà Bộ luật này quy định;

b) Có vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng trong giai đoạn xét xử sơ thẩm;

c) Người được Tòa án cấp sơ thẩm tuyên không có tội nhưng có căn cứ cho rằng người đó đã phạm tội;

d) Miễn trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt hoặc áp dụng biện pháp tư pháp đối với bị cáo không có căn cứ;

đ) Bản án sơ thẩm có sai lầm nghiêm trọng trong việc áp dụng pháp luật nhưng không thuộc trường hợp Hội đồng xét xử phúc thẩm sửa bản án theo quy định tại Điều 357 của Bộ luật này.”

Như vậy, khi thuộc một trong các trường hợp sau thì Hội đồng xét xử phúc thẩm sẽ hủy bản án sơ thẩm để xét xử lại ở cấp sơ thẩm với thành phần Hội đồng xét xử mới:

- Hội đồng xét xử sơ thẩm không đúng thành phần mà Bộ luật này quy định;

- Có vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng trong giai đoạn xét xử sơ thẩm;

- Người được Tòa án cấp sơ thẩm tuyên không có tội nhưng có căn cứ cho rằng người đó đã phạm tội;

- Miễn trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt hoặc áp dụng biện pháp tư pháp đối với bị cáo không có căn cứ;

- Bản án sơ thẩm có sai lầm nghiêm trọng trong việc áp dụng pháp luật nhưng không thuộc trường hợp Hội đồng xét xử phúc thẩm sửa bản án theo quy định tại Điều 357 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015.

Trường hợp nào Hội đồng xét xử phúc thẩm ra quyết định hủy bản án sơ thẩm và đình chỉ vụ án?

Căn cứ theo Điều 359 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, quy định về việc hủy bản án sơ thẩm và đình chỉ vụ án như sau:

“Điều 359. Hủy bản án sơ thẩm và đình chỉ vụ án

1. Khi có một trong các căn cứ quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 157 của Bộ luật này thì Hội đồng xét xử phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm, tuyên bị cáo không có tội và đình chỉ vụ án.

2. Khi có một trong các căn cứ quy định tại các khoản 3, 4, 5, 6 và 7 Điều 157 của Bộ luật này thì Hội đồng xét xử phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm và đình chỉ vụ án.”

Theo đó, khi thuộc một trong các trường hợp sau đây thì Hội đồng xét xử phúc thẩm sẽ hủy bản án sơ thẩm và đình chỉ vụ án:

(1) Hội đồng xét xử phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm, tuyên bị cáo không có tội và đình chỉ vụ án:

- Không có sự việc phạm tội;

- Hành vi không cấu thành tội phạm;

(2) Hội đồng xét xử phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm và đình chỉ vụ án:

- Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội chưa đến tuổi chịu trách nhiệm hình sự;

- Người mà hành vi phạm tội của họ đã có bản án hoặc quyết định đình chỉ vụ án có hiệu lực pháp luật;

- Đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự;

- Tội phạm đã được đại xá;

- Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội đã chết, trừ trường hợp cần tái thẩm đối với người khác;

Như vậy, theo quy định nêu trên, nếu có căn cứ xác định hành vi của bị cáo không cấu thành tội phạm thì Hội đồng xét xử phúc thẩm có thể hủy bản án sơ thẩm, tuyên bị cáo không có tội và đình chỉ vụ án.