Xác định người giám hộ cho con khi cha mẹ ly hôn được pháp luật quy định như thế nào? Trường hợp nào thì cần phải có người giám hộ?

Nội dung chính

• Trường hợp nào thì cần phải có người giám hộ?
• Điều kiện để được làm người giám hộ được pháp luật quy định như thế nào?
• Xác định người giám hộ cho con khi cha mẹ ly hôn được pháp luật quy định như thế nào?

Trường hợp nào thì cần phải có người giám hộ?

Căn cứ Điều 47 Bộ luật Dân sự 2015 quy định người được giám hộ như sau:

"1. Người được giám hộ bao gồm:

a) Người chưa thành niên không còn cha, mẹ hoặc không xác định được cha, mẹ;

b) Người chưa thành niên có cha, mẹ nhưng cha, mẹ đều mất năng lực hành vi dân sự; cha, mẹ đều có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi; cha, mẹ đều bị hạn chế năng lực hành vi dân sự; cha, mẹ đều bị Tòa án tuyên bố hạn chế quyền đối với con; cha, mẹ đều không có điều kiện chăm sóc, giáo dục con và có yêu cầu người giám hộ;

c) Người mất năng lực hành vi dân sự;

d) Người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.

2. Một người chỉ có thể được một người giám hộ, trừ trường hợp cha, mẹ cùng giám hộ cho con hoặc ông, bà cùng giám hộ cho cháu."

Người giám hộ

Điều kiện để được làm người giám hộ được pháp luật quy định như thế nào?

Tại Điều 49 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về điều kiện làm người giám hộ như sau:

"Cá nhân có đủ các điều kiện sau đây có thể làm người giám hộ:

1. Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.

2. Có tư cách đạo đức tốt và các điều kiện cần thiết để thực hiện quyền, nghĩa vụ của người giám hộ.

3. Không phải là người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc người bị kết án nhưng chưa được xoá án tích về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tài sản của người khác.

4. Không phải là người bị Tòa án tuyên bố hạn chế quyền đối với con chưa thành niên."

Căn cứ Điều 50 Bộ luật Dân sự 2015 quy định điều kiện của pháp nhân làm người giám hộ sau đây:

"1. Có năng lực pháp luật dân sự phù hợp với việc giám hộ.

2. Có điều kiện cần thiết để thực hiện quyền, nghĩa vụ của người giám hộ."

Xác định người giám hộ cho con khi cha mẹ ly hôn được pháp luật quy định như thế nào?

Căn cứ khoản 3 Điều 69 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định quyền và nghĩa vụ cha mẹ như sau:

"1. Thương yêu con, tôn trọng ý kiến của con; chăm lo việc học tập, giáo dục để con phát triển lành mạnh về thể chất, trí tuệ, đạo đức, trở thành người con hiếu thảo của gia đình, công dân có ích cho xã hội.

2. Trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.

3. Giám hộ hoặc đại diện theo quy định của Bộ luật dân sự cho con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự.

4. Không được phân biệt đối xử với con trên cơ sở giới hoặc theo tình trạng hôn nhân của cha mẹ; không được lạm dụng sức lao động của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động; không được xúi giục, ép buộc con làm việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội."

Bên cạnh đó, theo Điều 136 Bộ luật Dân sự 2015 quy định đại diện theo pháp luật của cá nhân như sau:

"1. Cha, mẹ đối với con chưa thành niên.

2. Người giám hộ đối với người được giám hộ. Người giám hộ của người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi là người đại diện theo pháp luật nếu được Tòa án chỉ định.

3. Người do Tòa án chỉ định trong trường hợp không xác định được người đại diện quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này.

4. Người do Tòa án chỉ định đối với người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự."

Đồng thời, tại Điều 52 Bộ luật Dân sự 2015 quy định người giám hộ đương nhiên của người chưa thành niên như sau:

"Người giám hộ đương nhiên của người chưa thành niên quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 47 của Bộ luật này được xác định theo thứ tự sau đây:

1. Anh ruột là anh cả hoặc chị ruột là chị cả là người giám hộ; nếu anh cả hoặc chị cả không có đủ điều kiện làm người giám hộ thì anh ruột hoặc chị ruột tiếp theo là người giám hộ, trừ trường hợp có thỏa thuận anh ruột hoặc chị ruột khác làm người giám hộ.

2. Trường hợp không có người giám hộ quy định tại khoản 1 Điều này thì ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại là người giám hộ hoặc những người này thỏa thuận cử một hoặc một số người trong số họ làm người giám hộ.

3. Trường hợp không có người giám hộ quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này thì bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột hoặc dì ruột là người giám hộ."

Như vậy, xác định người giám hộ cho con khi cha mẹ ly hôn đối với trẻ chưa thành niên, bố mẹ là người đại diện theo pháp luật. Trường hợp bạn thắc mắc khi bạn mất bạn muốn bà ngoại làm người giám hộ cho con bạn là không được. Theo thông tin bạn cung cấp chồng cũ hoàn toàn bình thường chồng cũ của bạn sẽ là người giám hộ hoặc đại diện cho con bạn. Nếu bạn và chồng cũ không đủ điều kiện làm người đại diện thì mẹ bạn có thể làm người giám hộ theo quy định tại khoản 2 Điều 52 Bộ luật Dân sự 2015.